انواع هندپیس ها و کاربرد آن ها
هندپیس ها یکی از معمول ترین ابزار های دندانپزشکی می باشند که برای عواملی مانند پوسیدگی، تغییر پروتز و یا پولیش مورد استفاده قرار می گیرند. هندپیس ها دستگاهی مکانیکی ساده ای هستند که با استفاده از اجزای داخلی مکانیکی، نیروی چرخش آغاز می شود و قدرت لازم جهت برش دندان ها فراهم می نماید. انواع این دستگاه بر اساس عملکرد مورد نیاز که به وسیله دندانپزشک مشخص می شود متفاوت خواهد بود. یکی از دلایلی که باعث بهبود دید ، دقت و موفقیت این عملکرد خواهد بود، وجود یک منبع نور و سیستم آب خنک کننده در قطعات این دستگاه می باشد.
انواع هندپیس ها ی دندانپزشکی
- هندپیس ها با سرعت بالا
این هندپیس ها با سرعت 180 هزار دور در دقیقه کار می کنند. هندپیس ها با سرعت بالا از نظر افزایش سرعت و ازنظر فنی طبقه بندی می شوند. همچنین هندپیس های توربین هوا عمدتاً با نام سرعت بالا نیز شناخته می شوند.
مکانیزم
- قدرت
نیروی توربین های این نوع هندپیس از هوای فشرده شده که از مرکز این ابزار عبور می کند و یک آسیاب بادی در جلوی قطعه هندپیس می چرخد، تولید می شود. به وسیله محفظه یاتاقان مرکز آسیاب بادی احاطه شده است و یک میله اصطکاک را به صورت محکم و مرکزی در داخل نگه می دارد.
- خنک کننده
اصطکاک به وجود آمده با ایجاد گرمای قابل توجهی در ین دستگاه به وجود می آید که داشتن قطعات خنک کننده با آب بسیار حائز اهمیت می باشد که در این دستگاه موجود می باشد.
- روشنایی
در هندپیس های قدیمی از لامپ های هالوژن و میله های فیبر نوری استفاده می کردند اما این روشنایی مشکلاتی را در پی داشت. مشکلاتی از قبیل خرابی لامپ های هالوژنی با گذشت زمان، هزینه های زیاد جایگزین کردن لامپ ها، خراب شدن میله های فیبر نوری در صورت ریزش و خراب شدن بر اثر تکرار عمل اتوکلاو. به همین علت سیستم های مدرن هندپیس از سیستم های LED استفاده می کنند که باعث طول عمر طولانی تر، تولید حداقل حرارت و تشدید نور می شود.
- هندپیس های افزاینده ی سرعت
برای تغذیه هندپیس با سرعت بالا و افزایش سرعت یک موتور الکتریکی، به چرخ دنده هایی با نسبت 1 به 5 نیاز داریم. هندپیس های برقی را نیز با عنوان هندپیس های افزاینده ی سرعت می نامیم که با سرعت 190 هزار دور در دقیقه کار می کنند.
مکانیزم
- افزایش دادن سرعت موتور الکتریکی به عنوان دستی که به صورت میکروموتور نیز شناخته می شوند
- توان مورد نیاز در دستگیره که با میکروموتور به دست می آید.
- لوازم جانبی در داخل جعبه دنده موجود می باشند که با سرعت و گشتاور ثابت می چرخند.
- تجهیزات داخلی و میکروموتور باعث ایجاد برق در دستگاه می شود.
گشتاورد
توانایی چرخش و برش مته و فرز در هنگام اعمال فشار را گشتاور می گویند. با افزایش سرعت، گشتاورد آن کاهش می یابد. سرعت به صورت آزاد هندپیس ها، 1 به 5 برابر سرعت برش آن ها می باشد. موتور های الکتریکی سرعتی برابر 200 هزار دور در دقیقه دارند و قدرت مداوم را فراهم می کنند تا گشتاور حفظ شود.
- هندپیس های سرعت آهسته
این نوع هندپیس های دندانپزشکی با سرعت آرام تری کار می کنند و عموماً به جای توربین های هوایی، به وسیله موتور های پره چرخشی هدایت می شوند. سرعت آن ها برابر است با 600 تا 25000 دور در دقیقه می باشد. گیربکس آن ها کاملاً شبیه به یک هندپیس با سرعت بالا می باشد. تفاوت این دو هندپیس سرعت آهسته دنده داخلی می باشد که از یک میله گیر اصطکاک استفاده می کند. از این نوع هندپیس برای اقداماتی نظیر از بین بردن پوسیدگی دندان ها، صیقل دادن مینای دندان و یا مواد ترمیمی استفاده می کنند. هندپیس های سرعت آهسته به طور کلی برای تنظیمات فلزات و آکریلیک مربوط به دهانی استفاده می شود.
- هندپیس های کاهش سرعت
از این نوع هندپیس ها برای کار با سرعت های پایین تر استفاده می شود مانند آماده سازی کانال اندودنتیک، قرار دادن ایمپلنت و یا تنظیمات آن.
وزن هندپیس ها
به دلیل وجود موتور های الکتریکی درون هندپیس، وزن آن ها کمی سنگین تر نسبت به توربین های هوایی می باشد. وزن یکی از شاخص های عمده در ارگونومی دستگاه می باشد. به وسیله هندپیس سبک تر دندانپزشک می تواند مراحل درمان را راحت تر انجام دهد. امروزه هندپیس های مدل جدید وارد بازار شده است که بسیار سبک تر و برای کاهش خستگی دندانپزشک در طول روز ساخته شده اند. همچنین ارگونومی دستگاه از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد، چنانچه ارگونومی بد برای زمان طولانی باعث مشکلات بهداشتی مانند سندرم تونل کارپال می شود.
صدای تولید شده توسط هندپیس
بیشتر بیمارانی که از دندانپزشکی می ترسند، دلیل اصلی ترس خود را صدای مته دندانپزشکی عنوان کرده اند. یکی از راه حل های این مشکل استفاده از هندپیس با صدای کمتر می باشد.یکی از عوامل مه در تولید صدای این ابزار به پایه هنپیس بستگی دارد. بنابراین از این عامل مهم در هنگام خرید هندپیس نباید غافل شوید.
اندازه هد
برای دید بهتر دندانپزشک هنگام کار با هندپیس ها، اندازه ی هد نقش مهمی دارد. داشتن هد کوچک باعث دید بهتر می شود، مخصوصاً اگر ناحیه درمان در انتهای دهان باشد. هندپیس های بزرگ با توربین بزرگتر باعث افزایش توان خروجی می گردد و زمان مفید عمل جراحی را کاهش می دهد.
کلام آخر
به دلیل وجود مدل ها و برند های مختلف هندپیس در بازار ، انتخاب هندپیس مناسب برای افراد سخت و گیج کننده می باشد. با داشتن مشاوره از خبرگان در این زمینه که از تجارب کافی برخوردار می باشند، میتوانید یک خرید مفید و ایده آل داشته باشید.