دستگاه لایت کیور و کاربرد آن در دندانپزشکی
یکی از وسایل مهم در درمان های ترمیمی در هنگام جایگزینی انواع کامپوزیت ها به‌جای آمالگام، لایت کیور می باشد. استفاده از این دستگاه برای پرکردن دندان ها با کامپوزیت و یا در مورد پوسیدگی های دندان ها بسیار مرسوم می باشد. به علت اینکه کامپوزیت جنسی نرم دارد، به وسیله لایت کیور سخت می شود و در این قسمت از دندانپزشکی کاربرد دارد.
چرا از لایت کیور استفاده کنیم
یکی از دلایل استفاده از لایت کیور، رزین شدن کامپوزیت ها می باشد. هنگامی ترمیم های کامپوزیت موفقیت آمیز است که درجه پلیمریزاسیون و شدت نور خروجی دستگاه لایت کیور مناسب باشد تا بتواند کامپوزیت را سخت کند.
از متغیر های مهم در پلیمریزاسیون می توان به عوامل
- شدت کافی
- طول موج صحیح( 400 تا 520 نانومتر)
- زمان کیورینگ کافی
اشاره نمود.
عوامل مختلفی در شدت نور خروجی تأثیر می گذارند. استفاده روز افزون کامپوزیت های نوری، نیاز و اهمیت استفاده از پلیمریزاسیون کافی را بیشتر کرده است، چون موفقیت عمل کامپوزیت بستگی به میزان پلیمریزاسیون دارد.
پلیمریزاسیونی که کامل نباشد و ناقص باشد اثراتی سوئی در پی خواهد داشت مانند:
- اثرات مخرب بیولوژیکی
- ازدیار جذب آب
- حلالیت کامپوزیت
- کاهش سختی
به همین علت بر استفاده از دستگاه لایت کیور در ترمیم های دندانپزشکی تأکید می شود. با در نظر گرفتن اینکه استفاده گسترده از این مواد به عنوان باندینگ، عامل دیگری که بر استحکام باند ترمیم ها تأثیر می گذارد، نا کافی بودن نور می باشد.
عملکرد دستگاه لایت کیور
موادی حاوی آلفا دی کتون ( بنزین یا کامفوروکینون) به عنوان آغاز کننده در لایت کیور می باشند. برای اینکه ماده ترمیمی شروع به سخت شدن نماید، نیازمند نوری با شدت کافی در دامنه خاص به منظور رساندن آلفا دی کتون به وضعیت تحریک شده دارد.
انواع لایت کیور
- هالوژن
- LED
مقایسه 2 نوع لایت کیور:
- مزیت LED نسبت به هالوژن این می باشد که نیاز به خنک کننده ندارد.
- LED مصرف لامپ کمتری دارد.
- LED مصرف گرمای کمتری دارد.
- هالوژن شدت نور بیشتری دارد.
اجزای داخلی دستگاه
- برد الکترونیکی کنترل جریان نور
- کابل یا شلنگ هدایت نور
- ترانس تبدیل ولتاژ
- رفلکتور
- هندیس
- سوییچ های سیگنال
- کلید های خاموش و روشن دستگاه
عواملی که بر شدت نور خروجی دستگاه تأثیر گذارند
- تغییرات در ولتاژ برق
- خرابی فیلتر
- کثیف بودن نوک دستگاه
- ضعیف شدن و یا مات شدن لامپ
- تضعیف منعکس کننده نور
- خرابی اجزا الکتریکی
- خرابی و یا شکستگی انتقال دهنده نور
- قطر کم نوک دستگاه
- زمان تابش نور و فاصله نوک با محل ترمیم هنگام کیور کردن
- روش های مختلف استریل کردن
- بعد از 3 با اتوکلاو کردن، شدت نور دستگاه 50 درصد کاهش پیدا می کند.
- شکستگی هایی در فیبر نوری بعد از استفاده از بعضی از محلول ها اتفاق می افتد.
یکی از روش های استریلیزاسیون، استفاده از پوشش های پلاستیکی یا سلفونی برای پوشاندن نوک دستگاه لایت کیور می باشد، که باعث می شود شدت نور کمتر از سایر روش ها کاهش پیدا کند و همچنین مانع از اتصال مواد ترمیمی به نوک دستگاه می شود.
موارد دیگر مانند زمان تابش و فاصله نوک دستگاه با سطح ترمیم تحت کنترل دندانپزشک است و به آسانی قابل اصلاح می باشد.
دندان‌پزشکان باید این نکته را نیز در نظر بگیرند که رسیدن به حداکثر پلیمریزاسیون کامپوزیت با در نظر گرفتن زمان توصیه شده توسط کارخانه سازنده دستگاه تنها در صورتی ممکن است که شدت اشعه دستگاه مناسب و ایده آل باشد.
برای جلوگیری از کاهش شدت نور در هنگام کشور کردن ، باید نوک دستگاه را در نزدیک‌ترین فاصله از ترمیم قرارداد زیرا شدت
نور با مربع نسبت عکس دارد. درنتیجه میزان پلیمریزاسیون کامپوزیت با افزایش فاصله، کاهش خواهد یافت.
تست کارایی دستگاه لایت کیور
پلیمریزاسیون کامپوزیت ها حداکثر تحت تأثیر عواملی مانند طول موج اشعه، شدت اشعه دستگاه و مدت زمان نور دارند. چون شدن
اشعه همیشه با طولانی کردن زمان نوردهی قابل جبران نمی باشد، شدت اشعه باید به صورت مرتب مورد بازرسی قرار بگیرد.
معاینه چشمی دستگاه، متأسفانه قابل‌اعتماد نمی باشد. زیرا دستگاهی که ظاهراً پرنور می باشد، ممکن است از طول موج کافی و
مناسبی برخوردار نباشد.
همچنین بررسی سختی سطحی، روشی مطمئن نیست، چون حتی دستگاه هایی که شدت نور اندکی دارند، قادر به از پلیمریزه کردن
سطح کامپوزیت را دارند. استفاده از آزمون سختی به وسیله سوند بعد از سخت شدن کامپوزیت، پایه ای علمی ندارد و نمی تواند نشانه
کارایی خوب و مطلوب دستگاه باشد. امروزه برای ارزیابی کارایی دستگاه کیور، انواع متنوعی از رادیومتر ها وجود دارند که به
کمک آن ها می توان دستگاه لایت کیور خود را مورد بررسی قرار داد.
اشکالاتی که ممکن است در حین استفاده از دستگاه به وجود آید
- دستگاه روشن نمی شود.
بر اثر سولفاته شدن پایه های باطری و یا لامپ، سوکت های لامپ و سیم ها باید پک شوند، اگر از نوع بدون سیم می باشد امکان دارد باطری آن مشکل دارد.
- فن دستگاه در نوع هالوژن کار نمی کند.
چک کردن فن، سیم های متصل شده در قسمت پاور را چک می کنیم.
- تضعیف شدت نور
سر پروب یا فیلتر کثیف شده است.
- در نوع هالوژن، دستگاه هر چند وقت روشن نمی‌شود.
ایراد فن یا خرابی ترموسوئیچ
- در نوع هالوژن نه فن کار می کند و نه نور داریم.
ممکن است کلید آن دچار خرابی و یا معیوب شده است.
