رادیوگرافی تک دندان یا پری اپیکال چیست؟
گرفتن عکس رادیولوژی از دندان بیمار، یکی از روش هایی است که به دندانپزشک در تشخیص بیماری های دهان و دندان کمک می کند. به خاطر مشکلات زیاد دهان، دندان و فک که با چشم قابل دیدن نمی باشند، استفاده از رادیولوژی به لحاظ دقت بالا،کار دندانپزشک را راحت و فرایند تشخیص بیماری را تسریع می بخشد.
یکی از انواع رادیوگرافی های دندانی، رادیوگرافی تک دندان یا رادیوگرافی پری اپیکال می باشد. در ادامه به بررسی و معرفی این رادیوگرافی می پردازیم تا شما بیشتر با این نوع رادیوگرافی آشنا شوید.
رادیوگرافی تک دندان (پری اپیکال) چیست؟
در رادیوگرافی پری اپیکال امکان بررسی 1 یا 2 دندان از ریشه تا تاج دندان به دندانپزشک می دهد. در صورت تغییرات غیر طبیعی دندان یا ریشه، دندان‌پزشکان این رادیوگرافی را تجویز می کنند. این نوع رادیوگرافی ساختار آناتومیکی و جزئیات آناتومی دندان و اطراف آن را نمایش می دهد و دندان‌پزشکان می توانند تنها دندان مدنظر را به وسیله دوربین درون دهانی مورد بررسی قرار داده و مشکل را برطرف کنند.
انواع روش های رادیوگرافی تک دندان(پری اپیکال)
به دو روش این رادیوگرافی قابل انجام می باشد.
- روش قدیمی
در این روش بعد از قرار دادن دوربین در دهان و گرفتن فیلمی از دندان مدنظر، این فیلم به دندانپزشک داده می شود که دندان‌پزشکان بعد از مشاهده آن در مورد درمان دندان تصمیم می گیرند.
- روش جدید
به علت پیشرفت علم و تکنولوژی، دوربین های پیشرفته تر وارد بازار شدند که علاوه بر فیلم برداری امکان گرفتن عکس های بسیار ویژه و با کیفیت به دندانپزشک ارائه می دهد که توسط مانیتور قابل مشاهده می باشد و امکان ذخیره آن ها بر روی کاغذ، سی دی و فلش امکان پذیر می باشد.
رادیوگرافی پری اپیکال چگونه انجام می شود ؟
برای داشتن بهترین و مفید ترین عکس یا فیلم از دندان، رادیولوژیست باید سر و زاویه بیمار را در موقعیت مناسبی قرار بدهد تا پرتوهای اشعه ایکس در بهترین موقعیت برخورد خوبی داشته باشند و بتوان نتیجه ایده آلی را به دست آورد. موقعیت سر بیمار باید عمود بر خط افقی باشد یا ساژیتال باشد. برای رادیوگرافی از فک بالا، خط کامپر موازی با کف باشد و برای رادیوگرافی از فک پایین باید به صورت موازی باشد. علاوه بر این تکنیک ها تغییراتی نیز در قرار گرفتن سر بیمار به عمل می آید.
در چه مواقع رادیوگرافی پری اپیکال لازم می شود؟
وقتی که صدمات و یا مشکلات دندان برای دندان‌پزشکان قابل مشاهده و رؤیت نباشد این نوع رادیوگرافی تجویز می شود.. رادیوگرافی پری اپیکال باعث مشاهده و تجزیه و تحلیل کل دندان از قبیل تاج، رأس، ریشه و بافت استخوان ها و فضای پریودنتال می شود و به دندانپزشک به فرایند تشخیص بیماری کمک می کند. مواردی که از رادیوگرافی پری اپیکال استفاده می شود به صورت موارد زیر خلاصه می شود:
- مشاهده و بررسی تأثیرات پریودنتال
- فرایند اندودنتیک قبل، بعد و یا حین انجام کار مورد بررسی قرار می گیرد.
- ضایعات پری اپیکال (مانند کیست های پری اپیکال)، تشخیص داده می شوند.
- پوسیدگی دندان ها و تشخیص طبقه بندی آن ها( مینای دندان، عاج یا عصب) بررسی و تشخیص داده می شود.
- شکل ظاهری کیست ها، گرانولوم ها و دیگر آسیب ها نشان داده می شود.
- ارزیابی پس از آسیب
- برای موارد ایمپلنت دندان
چگونگی انجام کار
رادیوگرافی پری اپیکال یا تک دندان به وسیله صفحات کوچک قابل انجام می باشد. این صفحات درون دهان قرار می گیرد و به وسیله اشعه ایکس تحت تأثیر قرار می گیرد. دستگاه های رادیوگرافی پری اپیکال دارای سوراخ هایی می باشند که مجهز به سنسور هستند و این سنسور ها امکان ایجاد تصویری دیجیتالی از دندان مد نظر و نمایش دادن آن بر روی صفحه را ایجاد می کنند. در بعضی مواقع برای بدست آوردن موقعیت دقیق از دستگاه های موقعیت یاب که همه ی بافت ها را به صورت دقیق مورد بررسی قرار می دهد استفاده می شود. در موقع استفاده از این دستگاه بیمار باید کاملاً دهان خود را آرام نگه داشته و حرکت نداشته باشد تا تصویری با وضوح خوب بدون تاری به دست آوریم.
آمادگی بیماران برای انجام رادیوگرافی
در این نوع رادیوگرافی نیاز به آمادگی خاصی نیست. تنها مسواک زدن قبل از مراجعه را از یاد نبرید. تصویر برداری های دندانی به وسیله اشعه ایکس به 2 صورت داخل دهانی و خارج دهانی قابل انجام می باشد. رادیوگرافی های داخل دهانی نوع رایج آن می باشد . رادیوگرافی های خارج دهانی برای تشخیص مشکلات جمجمه و فک می باشد.
مزایای استفاده از رادیوگرافی تک دندان (پری اپیکال)
مزایای فیلم برداری رادیولوژی پری اپیکال دارای مزایای زیادی نسبت به انواع معمولی و قدیمی تر می باشد که در ادامه بدان می پردازیم.
- برای تهیه تصاویری که باعث آلودگی کم در محیط زیست بشوند از نقره استفاده می کنند.
- تصاویر بسیار سریع بین رادیولوژیست و دندانپزشک به اشتراک گذاشته می شود.
- ذخیره تصویر بدون نیاز به چاپ
- بیمار در معرض اشعه کمتری قرار می گیرد.
- احتمال تکرار رادیوگرافی به علت کاهش خطاهای تصویری کمتر می باشد.
- دقت بالا در تصاویر
- سرعت بالا در ارائه نتایج و بررسی ها
