فیشور سیلانت یا شیار پوشی دندان چیست و چگونه انجام می‌شود؟
معمولاً بر روی سطوح جونده دندان‌های خلفی حفره‌ها و شیارهای عمیقی وجود دارد که به آن فیشور می‌گویند. این شیارها به‌اندازه‌ای نازک هستند که پرزهای مسواک و حتی جریان آب نمی‌تواند آن را به‌درستی تمیز کند و به‌این‌ترتیب مکان مناسبی برای رشد باکتری‌ها ایجاد می‌شود و باعث پوسیدگی دندان می‌شود. برای کاهش این خطر پوسیدگی لازم است که این درزها و شیارها پوشانده شوند. سیلانت یک پوشش بارنگ طبیعی دندان می‌باشد و بر روی دندان قرار می‌گیرد تا از طریق صاف شدن سطح دندان مانع پوسیدگی آن شود.
فیشور سیلانت چیست؟
فیشور سیلانت یک روش کارآمد و ساده جهت جلوگیری از بروز پوسیدگی در محل درزها و شیارهای روی دندان‌ها می‌باشد. پیت یا فرورفتگی زاویه‌دار موجود بر روی مینای دندان یا شیار خطی رشدی است که براثر عوامل ژنتیکی ساخته می‌شود و اغلب بر روی سطح دندان های جونده یا در سطح طرف گونه دندان، مشاهده می‌شود. این حفره‌ها می‌تواند به‌صورت عمیق یا سطحی باشد، به‌عنوان نمونه دندان‌های آسیای دائمی اغلب دارای فیشور عمیقی هستند.
لزوم شیار پوشی یا فیشور دندان‌ها
واقعیت این است که دندان‌های آسیای دائمی تنها یک‌بار برای هرکس به وجود می‌آیند؛ بنابراین رعایت بهداشت دهان، دندان و ممانعت از پوسیدگی‌ها روشی پیشگیرانه جهت حفظ سلامت دندان‌ها می‌باشد. اصولاً دندان‌های جونده در مقابل پوسیدگی‌ها آسیب‌پذیرتر هستند و دندان‌پزشکان شیاربندی آنها را تجویز می‌کنند. اگرچه ممکن است سیلانت در طی زمان ساییده شود اما در مقایسه با دندان‌هایی که فیشور سیلانت نشده‌اند، ۵ برابر بیشتر در معرض پوسیدگی قرار دارند. البته سیلانت به سهولت قابل تکرار و ترمیم می‌باشد.
زمان مناسب برای فیشور سیلانت چه موقع است؟
بهترین زمان برای فیشور سیلانت بعد از رشد دندان می‌باشد. به اعتقاد برخی دندان‌پزشکان فاصله زمانی بین ۶ تا ۷ سالگی موعد مناسب برای شیار پوشی دندان‌ها می‌باشد همچنین دندان‌های دائمی، ازجمله دندان‌های آسیای کوچک در سنین ۱۱ تا ۱۴ سالگی ایجاد می‌شوند. می‌توان شیار پوشی را پس از رویش کامل انجام داد و پس از مدتی دوباره این کار را تکرار کرد.
عمل فیشور سیلانت چگونه انجام می‌شود؟
ابتدا روی سطح دندان کاملاً تمیز و خشک می‌شود و ذرات ریز آب و غذا از روی دندان برداشته می‌شود. به‌این‌ترتیب هرگونه مانعی که پیوند بین فیشور سیلانت و سطح دندان را بر هم بریزد، حذف می‌شود. پس‌ازآن ماده اسیدی بر روی دندان‌زده می‌شود تا سیلانت به شکل مطلوب به سطح دندان بچسبد. سپس سیلانت مایع، که هم‌رنگ دندان است بر روی دندان‌زده می‌شود و با نور مایع خشک می‌شود.
دندانپزشک طرز قرار گرفتن دندان‌ها (بایت) را بعد از خشک شدن سیلانت موردبررسی قرار می‌دهد و خدمات لازم را بر روی دندان انجام می‌دهد.
پوشش سیلانت کاملاً مقاوم، صاف است و قابل مسواک زدن و تمیز کردن می‌باشد؛ بنابراین مشکل قرار گرفتن مواد غذایی در حفره‌ها و شیارهای دندانی کاهش می‌یابد و پوسیدگی‌های دندانی به حداقل می‌رسد.
می‌توان گفت فیشور سیلانت عملی غیرتهاجمی و سریع می‌باشد و تنها چند دقیقه زمان نیاز دارد. عمل فیشور سیلانت کاملاً بی‌درد است و کودک هیچ نوع دردی را حس نمی‌کند. برای این‌که از عملکرد فیشور سیلانت مطمئن باشید می‌توانید هر ۶ تا ۱۲ ماه یک‌بار برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید.
معمولاً دندانپزشک با مشاهده اولین نشانه‌های پوسیدگی دندان یا ساییدگی سیلانت درصددترمیم یا تعویض آن برمی‌آید.
فیشور سیلانت چه خصوصیاتی دارد؟
فیشور سیلانت به‌سختی به دندان می‌چسبد و مانند یک دیواره دفاعی روی شیارها و حفر ه ها را می‌پوشاند، بنابراین همه باکتری‌ها از سطح دندان به‌راحتی زدوده می‌شوند و پوسیدگی دندانی به حداقل می‌رسد.
روش مراقبت و نگهداری از سیلانت
برای چکاب باید سالی یک‌بار به دندانپزشکی مراجعه نمایید. تا متخصص از سلامت فیشور سیلانت اطمینان حاصل کند و در صورت نیاز آن را تکرار کند.
اگر از فیشور سیلانت به‌خوبی مراقبت شود و بهداشت دهان و دندان به‌خوبی رعایت شود بدون نیاز به تجدید می‌تواند برای چندین سال از دندان‌ها محافظت نماید.
فیشور سیلانت برای چه کسانی مناسب است؟
- فیشور سیلانت برای کودکانی که تازه دندان‌های آسیای آنها پدیدار شده است مناسب است
- برای افراد بزرگ‌سالی که در مورد بهداشت دهان و دندان خود احساس نگرانی می‌کنند.
- افراد بزرگ‌سالی که به طور کاملاً طبیعی دارای شیارهای عمیقی در سطح دندان ها هستند.
- بزرگ‌سالانی که میزان پوسیدگی دندان‌های آنها بسیار زیاد است.
اغلب از فیشور سیلانت برای کودکانی که دندان‌های دائمی آنها تازه درآمده است و جهت جلوگیری از پوسیدگی مورداستفاده قرار می‌گیرد. درعین‌حال فیشور سیلانت در بین بزرگ‌سالان از محبوبیت بیشتری برخوردار است به‌خصوص افرادی که دچار پوسیدگی دندان می‌شوند یا افرادی که فیشورهای بسیار حساس و آسیب‌پذیری دارند نیاز به فیشور سیلانت دارند.
فیشور سیلانت چه مزایایی دارد؟
- استفاده از این روش فیشورهای عمیق را آسان می‌کند
- مانع پوسیدگی دندان به میزان ۳۳ تا ۷۱% می‌شود.
- مراحل اولیه پوسیدگی را معکوس می‌کند.
- باعث محافظت از دندان‌های دائمی تازه رشد کرده کودکان می‌شود.
- مانع پر کردن دندان‌ها برای کودکانی که از این عمل می‌ترسند، می‌شود
- مراحل انجام آن خیلی سریع و بدون درد انجام می‌شود.
فیشور سیلانت با چه عوارضی ممکن است همراه باشد؟
- فیشور سیلانت در طی زمان ممکن است بیافتد یا ساییده شود که علت بروز این مسئله به‌قرار دادن سیلانت بر روی دندان توسط دندانپزشک بستگی دارد زیرا قبل از قرار دادن سیلانت دندان باید کاملاً خشک و تمیز باشد.
- دندان برای قرار دادن سیلانت باید بدون بزاق باشد و این امر برای کودکان که دارای بزاق بیشتر و دندان‌های کوچک‌تری هستند، بسیار اهمیت دارد.
- با افتادن سیلانت دندان به وضعیت سابق خود بازمی‌گردد و می‌توان دوباره سیلانت را تکرار کرد.
- معمولاً ۵۰% سیلانت ها تا ۵ سال پایداری خود را حفظ می‌کنند.
- از خطرات سیلانت می‌توان گفت که احتمال دارد قسمتی از سیلانت جدا شود و بخش دیگری از سیلانت به دندان بچسبد یا به‌طور کامل روی دندان را پوشش دهد در این حالت اگر دندان دچار پوسیدگی شود یا پوسیدگی تشخیص داده شود باید بخش گسترده‌ای از دندان پر شود.
هزینه فیشور سیلانت دندان
میزان قیمت شیاربندی دندان با توجه به میزان سیلانت استفاده‌شده جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان و نوع کلینیک و پزشک معالج بستگی دارد.
