در دنیای امروزی بیماری و عوارض های دهان و دندان بشدت زیاد شده است و ترمیم دندان ها و ریشه های آن ها، نیاز مبرمی به ابزارآلات جدید پزشکی دارند. در زمان گذشته تنها کشیدن دندان ها راه خلاصی از درد آن ها بود، اما علم دندانپزشکی نوین بشدت مخالف کشیدن دندان ها می باشد و بدنبال راه هایی برای ترمیم آن ها می باشد.

امروزه دندان های پوسیده، ابتدا توسط دندانپزشک قسمت های پوسیده آن برداشته شده و یا خالی می شود، سپس توسط موادی خاص پر می شوند. به وسیله این کار از ادامه و شیوع خرابی دندان به قسمت های دیگر نیز جلوگیری می شود. برای این کار از ابزارآلات چرخنده استفاده می شود.

به صورت کلی ابزارهای چرخنده به 2 دسته توربین ها و موتور ها تقسیم می شوند.

ابزار چرخنده توربین:

توربین ها برای برداشتن نسخ دندان ها و پوسیدگی آن ها با چرخش سرعت بالا می باشند یکی از مهمترین ابزار ترمیمی هستند. این ابزار حرکاتی دروانی و گشتاوردی دارند و نیروی بالایی به موتور و هندپیس وارد نمی کنند.

ابزار چرخنده موتور:

سرعت و دور در این ابزار پایین می باشد و هوا، نیروی چرخشی آن می باشد که جز اینسرومنت هایی می باشد که برای آنگل و هندپیس های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.ابر موتور داخل یک استوانه ثابت کار می کنند. شیار هایی در سطح جانبی موجود می باشد که در انتهای هر شیار فنری قرار دارد که به وسیله این پره ها ، سطح داخلی این استوانه همیشه مماس می ماند.

وقتی هوای فشرده وارد این محوطه می شود، استوانه از جایی که فشار بالاتری دارد شروع به حرکت می کند و هوا از قسمتی که فشار پایین است تخلیه می شود.

توربین ها با توجه به کارخانه دارای کیفیت های مختلفی می باشند و به 2 شکل توربین کاتریج بلبرینگی و توربین کاتریج ایر برینگی تقسیم می شوند. به صورت کلی کار توربین ها به همین 2 نوع استوار می باشد و می توان گفت توربین ها در نوع توربین های کاتریج بلبرینگی نسبت به نوع دیگر از نوع و کیفیت بالاتری بهره مند می باشند.

هندپیس ها و آنگل ها پایدارترین و ساده ترین طرح در وسایل چرخشی می باشند. هندپیس مستقیم به وسیله ای گفته می شود که محور چرخش فرز در آن به طور موازی محور طولی دندان قرار می گیرد و اگر سر فرز که برنده می باشد در راستای محور هندپیس قرار بگیرد به آن آنگل می گویند که این زاویه باعث کنترل و ثبات در طول کار می شود.

ابر موتور ها:

ابزار های چرخنده با دور پایین و هوا نیروی چرخش آن ها می باشد. این ابر موتور ها جز وسایلی است که در آنگل و هندپیس ها مورد استفاده قرار می گیرند. این وسیله به صورت خارج از مرکز در یک محفظه استوانه ای مانند به صورت ثابت کار می کند. روی سطح استوانه شیار هایی وجود دارد که درون هر کدام یک پره می باشد و انتهای شیار یک فنر وجود دارد و باعث می شود سطح داخل استوانه همیشه مماس بماند.

به همین دلیل، پره ها باعث می شوند که محفظه داخلی موتور به چند قسمت تقسیم شوند. وقتی هوای فشرده شده داخل اولین محفظه می شود، فشار بیشتری به استوانه داخلی وارد می شود و شروع به حرکت می کند و هوا با فشار کم خارج می شود.

طرز کارهندپیس ها

یکی از ضروری ترین ابزارها در دندان پزشکی هندپیس می باشد. در سال های اخیرپیشرفت های زیادی در زمینه تولیدات هندپیس های دندانپزشکی، مخصوصا هندپیس های برقی صورت گرفته است.  یک توربین باد، توسط فشار هوا به چرخش در می آید که باعث چرخش سر هندپیس می شود. در نوع برقی این وسیله، یک موتور داخلی باعث به حرکت در آوردن و چرخش سر آن می شود. سرعت این هندپیس ها از نوع برقی به وسیله یک پدال، تنظیم می شود. به وسیله جعبه کنترل متصل شده به شلنگ انتهایی هندپیس، میزان هوای دریافت شده به وسیله نیروی وارد شده به پدال کم یا زیاد می شود.

هندپیس های بین ایر

یکی از نتایج و پیشرفت تحقیقات در آخرین نسل های هندپیس، هندپیس های بین ایر می باشد که یک هدیه از طرف کشور سوئیس می باشد. هر قطعه از این نوع هندپیس یک شاهکار فلزی می باشد که آن را تبدیل به یک دستگاه قدرتمند، دقیق، آرام و بی صدا کرده است.

آنگل ها:

آنگل ها از قسمت های مختلفی تشکیل شده اند:

• سر یا هد آنگل مجهز به کارتریج
• ورودی و خروجی آب ( در بعضی انواع آن مجرای آب تعبیه نشده است)
• پوسته ( نگه دارنده متعلقات دور دستگاه)
• اجزای داخلی آنگل( شامل: یک انتقال دهنده میکروموتور به هد و در انتها به فرز، دنده های کارتریج، دنده های منتقل دهنده نیرو)

نسبت دور آنگل به دور موتور

یک نوار رنگی در انتهای آنگل قابل مشاهده می باشد که نسبت دور ایرموتور به آنگل را نشان می دهد.

• آبی: نسبت و دور ایرموتور به آنگل یک به یک می باشد.
• قرمزیا نارنجی: نسبت ایر موتور به آنگل یک به پنج می باشد.
• سبز: دور موتور کم و نسبت ها ی آن ده به یک، بیست به یک و چهل به یک خواهد بود.
• مشکی: دور موتور کم و نسبت ها: بیست و دو به یک، بیست و پنج به یک می باشد. از این آنگل برای ایمپلنت و جراحی استفاده می شود.
• هندپیس های مخصوص جراحی که نسبت آن همیشه یک به یک می باشد.