پانسمان پریودنتال، روشی برای پانسمان زخم
پانسمان پریودنتال برای اولین بار توسط دکتر W Ward برای پانسمان پس از جراحی پریودنتال مورداستفاده قرارگرفته شد. در حال حاضر این روش توسط متخصصین پیودنتیست مورداستفاده قرارمیگیرد.
این پانسمان برای محافظت از بافت مورد جراحی قرارگرفته شده، استفاده میشود و به ترمیم آن کمک میکند.
کاربرد و مزایای پانسمان پریودنتال
- این پانسمان جهت جلوگیری از خونریزی و کاهش میزان خونریزی بعد از جراحی مفید میباشد.
- پانسمان برای محافظت از زخمها و بخیهها در مقابل هرگونه ضربات مکانیکی بعد از جراحی لثه و درمان پریودنتال مفید است.
- برای دستیابی و سازگاری نزدیک فلپ مخاطی بااستخوان زیرین مناسب میباشد.
- مانع تشکیل بیشازحد بافت گرانولار میشود.
- از هرگونه درد ناشی از تماس زخم با مواد غذایی یا زبان محافظت میکند.
- در طی دوران بهبود محل جراحی ثبات پیدا میکند.
- بیمار پس از عمل جراحی در طولترمیم احساس راحتی میکند.
- در ساعتهای اولیه پس از جراحی هرگونه حساسیتی کاهش پیدا خواهد کرد.
- بیمار در هنگام صحبت کردن یا جویدن و فشار ناشی از این موارد دچار خونریزی یا لخته شدن نخواهد شد.
- بهاینترتیب لثه از سطح ریشه جدا نخواهد شد.
- مانع جابجا شدن فلپ به سمت کرونال در هنگام اصلاح اپیکالی فلپ ها میشود.
- برای پیوند آزاد لثه حمایت بیشتری ارائه خواهد شد.
- در طی دوران ترمیم از استخوان برهنه محافظت میشود.
- برای دندانهای لق پس از جراحی اسپلینت دندانها صورت میگیرد.
- برای بیماران با پریودنتیت مهاجم استفاده از پانسمان پریودنتال مناسب میباشد.
یک پانسمان پریودنتال ایده آل چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟
معمولاً پانسمان باید بهاندازه کافی انعطافپذیر و نرم باشد که برای جهت سهولت در موضع جراحی قرارگرفته است و باعث میشود که ادپتیشن بهصورت مطلوب ایجاد شود. درواقع باید از انعطافپذیری و شکلپذیری بالایی داشته باشد.
- باید در زمان معین سفت شوند تا هرگونه دستکاری و فرم دهی مناسب داشته باشد.
- پس از سفت شدن باید بهاندازه کافی منعطف باشد تا دچار شکستگی و یا جابجایی در محل جراحی نشود.
- برای ممانعت از ایجاد هرگونه آسیب به گونه و لبها باید پس از سفت شدن، سطح صافی داشته باشد.
- مواد پانسمان باید دارای انسجام و چسبندگی کافی باشد، بهنحویکه حجم آن زیاد باشد.
- پانسمان باید دارای ثبات ابعادی باشد تا مانع ورود بزاق و ایجاد پلاک شود.
- مواد پانسمان باید خاصیت ضد باکتریایی جهت جلوگیری از تشکیل بیشازحد پلاک داشته باشد.
- پانسمان نباید در طی دوران ترمیم زخم مانع و اختلال ایجاد کند.
- دندانپزشک قادر باشد، به دلیل عدم چسبندگی با دستکش مواد را بر روی محل جراحی قرار دهد.
- مواد پانسمان از قوام الاستیکی مناسب برخوردار باشد و دردهان دوام مناسب را داشته باشد، همچنین بدون مزه و تغییر رنگ باشد.
پانسمانهای پریودنتال
پانسمان حاوی اکسید روی واوژنول
این مجموعه بر طبق واکنش اکسید روی با اوژنول عمل میکند. با افزودن تسریعکنندههایی مانند استات روی باعث میشود که پانسمان در مدت بیشتری دوام داشته باشد. این پانسمان به شکل یک مایع و یک پودر عرضه میشود که باید قبل از مصرف مخلوط شود. این پانسمان گاهی همراه با آلرژیک و حساسیت مانند قرمزی منطقه و سوزش میشود.
پانسمان با محتوی اکسید روی فاقد اوژنول
این پانسمان بر اساس واکنش بین اکسید فلزی و اسید چرب عمل مینماید. این مجموعه دارای دو تیوپ میباشد که تیوپ اولیه شامل اکسیدهای فلزی متنوع که بیشتر اکسید روی هستند و یک ماده ضد قارچ است و تیوپ دوم حاوی اسیدهای کربوکسیلیک غیر یونیزه و عوامل ضد باکتری میباشد. بهاینترتیب باید به میزان مساوی از هر دو تیوپ با یکدیگر مخلوط شود. به دلیل اضافه شدن یک ماده کند کننده، خمیر کمی دیرتر سفت میشود.
مواد فاقد اکسید روی و اوژنول
دیگر مواد غیر اوژنولی جهت پانسمان دندانهای قدامی مناسب میباشند. بهخصوص پس از عمل جراحی به علت ظاهر مناسب میتواند جایگزین بافتهای نرم باشد. این پانسمان برای مواقعی که فلپ اپیکالی باید محافظت شود به دلیل نرم بودن قبل از درمان، مناسب نمیباشد.
مواد بهساز کننده بافت
این مواد اغلب از جنس ژل متاکریلات میباشند.
جایگزینهای پانسمان پریودنتال
این پانسمان به علت سیال و مایع بودن بهطور مستقیم بر روی زخم قرارمیگیرد و عمدتاً سیانواکریلات هستند.
چگونگی استفاده از پانسمان پریودنتال
عمدتاً پانسمان بر روی محل جراحی بهصورت مکانیکی و با قفلکردن فضای بیندندانی انجام میشود. البته باید دانست که اتصال بخشهای لینگوال و فاشیال پک، وقتی یکدندان بهصورت تکی باشد یا زمانی که چند دندان در یک قوس ازدسترفته باشند کمی مشکل است؛ بنابراین استفاده از چند اسپلینت، استنت و گره زدن نخ دندان به شکل آزادانه در اطراف دندان میتواند، پک را در محل محکم نگه دارد.
برای پانسمان باید جراح مطمئن شود که خونریزی از بافت عمل شده متوقفشده است. سپس بهدقت بافت دندان و بافت نرم اطراف آن را قبل از قرار دادن پانسمان نهایی خشک کرده، دستکش را مرطوب کرده تا مانع چسبیدن مواد به انگشتان شود.
دربستههای اکسید روی با اوژنول و مایعات غیر اوژنول، پدی کاغذی مومی و یک لیسک چوبی موجود میباشد. پودر بهتدریج با مایع مخلوط شده تا خمیر غلظت موردنظر را به دست آورد بنابراین باید هر دو ماده به مقدار مساوی مخلوط شود.
مواد مخلوط شده در اندازه مساوی که حاوی کاتالیزور و تیوب بیس هستند فراهم میشوند، خمیر باید یکنواخت باشد سپس بسته را در یک فنجان آب در دمای معمولی به مدت 2 تا 3 دقیقه قرارمی هند تا حالت چسبنده خمیر از بین برود و بتوان فرم دلخواه را به آن داد.
سرانجام خمیر را به شکل دو نوار لولهای تقسیمشده درروی محل جراحی قرارمی دهند. پانسمان نباید بیشتر از یکسوم اپیکالی سطح دندان را پوشش دهد. هر چه میزان پک بیشتر باشد باعث تحریک کف دهان و تداخل زبانی خواهد شد.
پک با اکلوژن باید موردبررسی قرار بگیرد و مقداری از آن خارجشده زیرا باعث ناراحتی بیمار و جدا شدن پک از محل میشود؛ بنابراین پک باید به مدت یک هفته بعد از جراحی دردهان باشد و در ویزیت بعدی بهوسیله جراح از محل خارج شود.