کمپرسور دندانپزشکی از مهمترین بخشهای واحد دندانپزشکی میباشد. کمپرسور هوای فشرده را جهت استفاده در یونیت دندانپزشکی و هندپیس ها به کار میبرند. باید دانست که کیفیت هوای فشرده بهوسیله کمپرسور باید در حد مناسبی باشد زیرا دندانپزشک و بیمار با این هوای ایجادشده در ارتباط میباشند.
نحوه عملکرد کمپرسور دندانپزشکی
کمپرسور هوا از دستگاه های با ارزش برای هر واحد دندانپزشکی میباشد. کمپرسور دندانپزشکی مانند قلب برای دندانپزشکی میباشد. بهوسیله این دستگاه هوا فشرده، خشک و تمیز میشود همچنین باعث به کار افتادن هندپیس ها میشود.
کمپرسور دندانپزشکی بهوسیله یک خشککننده، هوای فشرده رطوبت را از محیط خارج کرده و باعث بهتر شدن عملکرد هندپیس شده و باکتریها را نیز از بین میبرد. نحوه کارکرد یونیت دندانپزشکی به کمپرسور موجود در دندانپزشکی ارتباط دارد. هر چه میزان سروصدای یا لرزش کمپرسور کمتر باشد، دندانپزشک و بیمار در آرامش بیشتری قرار میگیرند.
انواع کمپرسورهای دندانپزشکی
کمپرسورها به 4 دسته تقسیم میشوند.
کمپرسور باد بدون روغن: در این کمپرسور، قطعات اصلی موتور به کو بله متصل شده و بدون روغنکار میکنند. بنابراین مشکل روغن پاشی وجود ندارد اما به علت ورود آب و مایعات به داخل مخزن (در صورت نبود فیلتر) در مدار جریان پیدا میکنند.
کمپرسور باد یخچالی: این نوع مدل کمپرسور باد بهوسیله موتور یخچال کار میکند. البته در این نوع کمپرسور، مشکل ورود روغن به هوا دیده میشود.
مزایای کمپرسور یخچالی:
بهوسیله موتورهای کولرگازی ( استوک ونو) باقدرت 1.5 تا 2.5 اسب بخار که توسط شرکتهای آمریکایی، اسپانیایی، ایتالیایی، و تایلندی تولید میشوند صداگیری، بازسازیشده و مونتاژ میشوند.
میزان مصرف برق به حداقل میرسد زیرا با استفاده از خازنهای دائمی ایتالیایی و آمریکایی مصرف برق بهینهسازی میشود.
با نصب رله پتانسیل جنرالی و خازن راهاندازی آلمانی (مارک جنسین) در مقابل افت جریان ورودی بهخوبی مقاومت میکند و به دلیل وجود بهترین نوع پلاتین، راهاندازی موتور با سرعت بیشتری انجام میشود.
به دلیل وجود فیوز( اورلد) بر روی مدار سیمپیچ واقع در داخل موتور باعث میشود، هنگام مصرف جریان بیش ازحد از مدار عبور نکند و یا موتور با عبور جریان برق، بیشازحد داغ نشود. که در این شرایط بهسرعت جریان را قطع نموده و مانع سوختن موتور خواهد شد. سرانجام وقتی موتور کاملاً سرد شد مدار بهصورت اتومات روشن می شود. در واقع اورلود بهعنوان محافظ سیمپیچ و موتور در مدار قرار میگیرد.
سوپاپ اطمینان موجود در داخل موتور، علاوه بر سوپاپ بیرونی، در صورت گیر بودن مدار در فشار بالاتر از حد مجاز، با باز کردن مدار داخلی و خروجی هوا مانع ترکیدن لولهها و ایجاد خسارت میشود.
مشخصههای کمپرسور دندانپزشکی
- با نصب هواکش مجهز به صدا خفه کن بر روی لولهی مکش موتور از تولید صدای مزاحم جلوگیری می شود.
- وجود یک فیلتر جذبکننده ذرات معلق آب و روغن در داخل مخزن قبل از شیر خروجی به پاکسازی محیط کمک میکند.
- با نصب شیر و شلنگ برای تخلیه آسان مخزن به دلیل وجود فشار باد، مایعات کف مخزن به درون شلنگ در بیرون هدایت میشود و بهوسیله باز کردن شیر انتهایی شلنگ باعث تخلیه خواهد شد که در این صورت دیگر نیازی به آچار و ظرف مخصوص نخواهیم داشت.
- در صورت تقاضای مشتری با نصب میکرو فیلترهای مخصوص بادکمپرسور به هوای مناسب تنفسی تبدیل میشود.
- برخی کمپرسور ها مجهز به فن خنککنندهی موتور و ترموستات حرارتی میباشند.
- رنگ مخزن متالیک بوده و با طراحی زیبا و ابعاد مناسب قابلنصب در داخل کیس یا کابینت میباشد همچنین قابلیت جداسازی موتور از مخزن و نصب در مکانهای کوچکتر از ویژگیهای این کمپرسور میباشد.
باید دانست که دو نمونه بالا تسمهای و کوبله ای هستند و صدای بالا و لرزش زیادی تولید میکنند که برای محیطهای صنعتی مناسب میباشند و در محیط پزشکی مناسب نیستند. همچنین کمپرسور یخچالی با اشکال، ورود روغن به هوا مواجه میباشد که موجب میشود هوای خروجی دارای رطوبت و روغن باشد و ازنظر بهداشتی برای سلامت افراد مناسب نمیباشد.
بنابراین از مدل کمپرسور بدون روغن( اویل فری) جهت واحدهای دندانپزشکی استفاده میشود. این کمپرسورها صدای کمتری تولید میکنند و چون بدون روغنکار میکنند، از ورود روغن به هوا دیگر اثری نخواهد بود.
هنگام خرید کمپرسور، چه نکاتی را باید در نظر داشته باشیم
معمولاً مواردی که باید در رابطه با کمپرسور واحد دندانپزشکی مدنظر داشته باشیم شامل :
- کیفیت و استاندارد
- صدا ( نویز و لرزش)
- قیمت
- خدمات پس از فروش
- فضای مناسب با تهویه و رعایت استاندارهای مربوط به فضا.
- همچنین همه قطعاتی که در رابطه با کمپرسور دندانپزشکی، بهخصوص قطعات موجود در داخل کمپرسور و در مسیر هوا بکار میروند، باید مدیکال گرید باشند.
- موتور باید عاری از هر نوع روغن باشد. باید دانست که، مطابق استانداردهای ملی استفاده از هر نوع کمپرسور روغنی جهت مصارف پزشکی و دندانپزشکی ممنوع میباشد.
- مخزن کمپرسور باید در برابر خوردگی مقاوم باشد ( استفاده از فلز مناسب) و شرایط برای رشد هر نوع میکروارگانیسم و باکتری مضر در مخزن وجود نداشته باشد، همچنین رویهی داخلی آن با لایهای ضخیم اپوکسی پوشیده شده باشد.
- باید در نظر داشت که مخزن باید هرچند مدت یکبار متناسب با آبوهوای محل، کاملاً تخلیه شود و رطوبت کم و ناچیز آن از بین برود. بنابراین کمپرسور دندانپزشکی باید مجهز به شیر تخلیه استاندارد و قابلدسترس باشد.
- هر کمپرسور دندانپزشکی باید دارای رگولاتور تنظیم فشار و فیلتر خروجی باشد و هوای خروجی با فشار مناسب و بدون هر نوع ذرات معلق باشد.
- ازنظر ایمنی موتور کمپرسور باید مجهز به تهویه مناسب و محافظ گرمایی باشد تا دمای موتور کاهش پیدا کند و هنگام داغ شدن بیش ازحد موتور، از آسیب دیدن آن جلوگیری نماید.
- اغلب کمپرسورها مجهز به شیر تخلیه هستند تا در هنگام عدم توقف موتور و پس از پرشدن مخزن، هوای اضافی به بیرون هدایت شود و مانع از آسیب و انفجار کمپرسور شود.
- وجود فیلتر آنتی باکتریال که در تکمیل فرآیند خشککردن هوا موجب میشود تا هوای خارجشده بدون هر نوع میکروارگانیسم و باکتری باشد.
- به خاطر داشته باشید که محیط اطراف کمپرسور همیشه پاکیزه باشد. همواره در حفظ پاکیزگی کمپرسور و ملزومات آن دقت و توجه لازم را مبذول داشته باشید.
