بایگانی روزانه: 9 مرداد 1401

معرفی قطعات کمپرسور دندانپزشکی

کمپرسور همیشه در یک مجموعه یا مطب دندانپزشکی نقش مهم و محوری داشته است. در حال حاضر 4 نوع کمپرسور در بازار وجود دارد.

کمپرسور تسمه ای: نیروی محرکه توسط از الکتروموتور به سیلندر منتقل می گردد.

کمپرسورهای کوبله: سیلندر و الکتروموتور در یک مجموعه قرار می گیرند و نیروی الکترو موتور به طور مستقیم وارد سیلندر می شود.

کمپروسورهای بدون روغن: سیلندر و الکترو موتور کوبله شده می باشد و بدون روغن کار می کنند.

کمپرسور یخچالی: امروزه متأسفانه نوع خوب و با کیفیت این کمپرسور ها کمیاب شده است و باید از مراکز معتبر تهیه شده و مشکل ورود روغن به سیستم در این نوع کمپرسور وجود دارد که با استفاده از میکروفیلتر رفع خواهد شد.

استانداردهای کمپرسور دندانپزشکی

استاندارد مکانیکی

تمامی قطعات کمپرسور دندانپزشکی مخصوصاً قطعاتی که در سطح داخل موتور کمپرسور باد هستند و در گذر گاه هوا قرار دارند حتماً باید مدیکال گرید باشند.

موتور کمپرسور دندانپزشکی

اغلب موتور کمپرسور دندانپزشکی باید هیچ گونه روغن یا اصطلاحاً Oilfree نداشته باشد. حال بر اساس استانداردهای ملی ایران که از سال 1388 به کارگیری کمپرسور روغنی برای مصرف پزشکی و دندانپزشکی ممنوع شده است.

مخزن

معمولاً مخزن کمپرسور دندانپزشکی از یک فلز مقاوم در برابر خوردگی ساخته می شود که در جهت عدم رشد و گسترش میکرو ارگانیسم ها و باکتری های مضر در مخزن، رویه درونی آن با یک لایه ضخیم اپوکسی پوشانده می شود.

شیر تخلیه کمپرسور دندانپزشکی

مخزن کمپرسور دندانپزشکی باید هر چند وقت یکبار البته با توجه به شرایط آب و هوایی محل به صورت کامل تخلیه بشود تا رطوبت داخل مخزن حتی خیلی کم هم باقی نماند و از این رو لازم است که کمپرسور دندانپزشکی مجهز به شیر تخلیه استاندارد و در دسترس باشد.

فیلتر و رگلاتور خروجی

بهتر استکمپرسور دندانپزشکی دارای رگلاتور تنظیم خروجی و فیلتر خروجی باشد لغایت هوای خروجی حائز فشار پسندیده و عاری از هرگونه ذرات معلق باشد.

ایمنی

سیستم خنک کننده و محافظ گرمایی

معمولاً باید موتور کمپرسور مجهز به سیستم تهویه مناسب باشد و محافظ گرمایی داشته باشد تا از گرمای موتور کم شود و در داغ شدن بیش از اندازه موتور که باعث آسیب آن می شود بکاهد.

شیر تخلیه اضطراری

همه کمپرسورها باید مجهز به شیر تهی سازی اضطراری باشد پس در نتیجه در صورت عدم توقف موتور پس از پر شدن مخزن، هوای اضافه را تخلیه کند و مانع از انفجار و آسیب به کمپرسور گردد.

تکنیک مهار عفونت

خشک کن

هوای محیط دارای نم و نا خالصی هایی است که باعث رشد میکروب و بیشتر شدن عفونت در مخزن کمپرسور در مسیر لوله ها و انتقال آن به دهان مریض و هوای محیط کار می شود.

همین طور رطوبت می تواند باعث آسیب و زنگ زدگی اجزای داخل کمپرسور و تجهیزات گران قیمت پیوسته با الان از آن گونه یونیت و اینسترومنت ها می شود که در دراز مدت می تواند خرج های زیادی برای تعمیر و نگه داری تجهیزات به جای بگذارد.

فیلتر آنتی باکتریال

فیلتر آنتی باکتریال در زمان تکمیل فرآیند خشک کردن هوا می تواند باعث شود هوای خروجی از کمپرسور عاری از هر گونه میکرو ارگانیسم و باکتری باشد.

اگر قصد خرید قطعات کمپرسور را دارید می توانید به فروشگاه دکتر مارکتز مراجعه کنید.

معایب اغلب کمپرسور های دندانپزشکی موجود در بازار

کمپرسور باد تسمه ای و کوبله ای

این نوع کمپرسور ها به دلیل لرزش زیادی که دارند صداهای ناهنجار هم از خود بروز می دهند و باعث صدمات زیادی به اعصاب و روان پزشک و بیمار می شود. همین طور باعث نارضایتی و شکایت و اعتراض واحد های مجاور خواهد بود و به همین دلیل است که در مطب ها از این نوع کمپرسور استفاده نمی شود.

کمپرسور بدون روغن

اغلب در این نوع کمپرسورها مشکل روغن پاشی رفع شده است اما مشکل جمع شدن مایعات و آب جمع شده در درون مخزن به دلیل عدم وجود فیلتر وجود دارد و می تواند وارد مدار شوند. در بعضی از کمپرسور های بی کیفیت در بازار مشکل صدا و لرزش همچنان وجود دارد.

اما اکثر کمپرسورها اویل فری که در بازار موجود هستند به دلیل کیفیت پایین قطعات سرعت استهلاک بالایی دارند، همین طور نبود قطعات یدکی برای تعمیر مشکل صدا و لرزش و نهایتاً قیمت بالا را به همراه دارند که باعث می شود در خرید این نوع کمپرسورها موانعی پیش رو باشد.

چگونه یک کمپرسور دندانپزشکی مناسب انتخاب کنیم؟

ممکن است این سؤال برای شما هم که قصد خرید کمپرسور را دارید پیش بیاید پس حتماً این مطلب را مطالعه کنید.

هوای فشرده خشک از مهم ترین و حساس ترین نیازهای یک مرکز دندانپزشکی است.

علاوه بر اینکه تأسیس و تداوم کاری مطب دندانپزشکی کاملاً وابسته به کمپرسور آن می باشد، کیفیت هوایی که مصرف درمانی دارد (به ویژه در دندانپزشکی) از اهمیت بالایی برخوردار بوده و تأثیر زیادی بر سلامت کادر درمان، مراجعه کننده و کیفیت درمان خواهد داشت و باید دست شرایط و استاندارد های لازم برای مصرف در مراکز پزشکی را داشته باشد.

سکوت و آرامش محیط درمان نیز از عوامل مهم رضایتمندی بیماران و حفظ کیفیت خدمات رسانی است، بدون صدا کار کردن کمپرسور در مراکز دندانپزشکی، همواره یکی از دغدغه های اصلی دندانپزشکان در سراسر جهان محسوب می شود.

عوامل کارساز در خرید کمپرسور دندانپزشکی شامل:

1. قیمت دستگاه
2. میزان صدا
3. موارد مربوط به مکان نصب دستگاه
4. کیفیت و استاندارد کمپرسور دندانپزشکی
5. خدمات پس از فروش

قطعات دستگاه لایت کیور دندانپزشکی

کامپوزیت دندانی چیست؟

معمولاً کامپوزیت دندانی خمیری تشکیل شده از مخلوط سرامیک و مواد پلاستیکی می باشد که برای پر کردن حفره های دندانی از آن استفاده می شود و می توان با رنگی بسیار شبیه به رنگ دندان بیمارذ حفره دندان را پر کرد. پس از قرار دادن مواد بر روی دندان، کامپوزیت درون حفره قرار داده می شود و سپس با نور آبی رنگی آن را سفت می کنند.

مزایای کامپوزیت: اصلی ترین مزیت کامپوزیت ها بازسازی زیبایی دندان ها می باشد. دندانپزشک می تواند با ترکیب رنگ ها رنگ مورد نظر دندان بیمار را پیدا کند و به کار ببرد.

بر خلاف آمالگام کامپوزیت مثل چسبی به دندان می چسبد و در نتیجه دندانپزشک فقط باید قسمت های پوسیده را اصلاح کند و حفره را پر کند و نیار کمتری به تراش دندان به نسبت ترمیم با آمالگام دارد.

معایب کامپوزیت: این امکان وجود دارد که در زمان جویدن غذا حساسیت دندانی بعد از پر کردن با کامپوزیت بیشتر از پر کردن با آمالگام وجود دارد. رنگ سفید کامپوزیت هم امکان دارد در اثر مصرف غذاها و نوشیدنی های رنگدانه دار مثل قهوه و چای به مرور تغییر کند.

ایراد دیگری که کامپوزیت دارد ایجاد ترک های بسیار ریزی که ریز نشت هایی در بین کامپوزیت و دندان در طول زمان می باشد و می تواند باعث نفوذ باکتری ها و ایجاد پوسیدگی های ثانویه بخش های عمقی تر دندان می شود.

به طور کلی استحکام و پایداری کامپوزیت از آمالگام کمتر می باشد و به همین علت است که برای استفاده در مورد دندان های آسیا نمی باشد.

لایت کیور دندانپزشکی چیست؟

لایت کیور از دو کلمه لایت به معنی نور و کیور به معنی معالجه و درمان ساخته شده است و به صورت کلی برای نور درمانی استفاده می شود.

کامپوزیت های کنونی در ابتدا به صورت خمیری شکل هستند و کامپوزیت نوری نامیده می شوند، چرا که در زمان رسیدن نور به آن شروع به سفت شدن می کنند. این کامپوزیت ها مخلوطی از مونومرها می باشند که در زمان رسیدن نور به آن پلیمر که ماده ای است سفت و محکم می شود.

همانطور که گفتیم این ابتدا خمیری شکل هستند تا دندانپزشکی به راحتی بتواند حفره دندانی را پر کند و به آن شکل دلخواه را بدهد و سپس به وسیله دستگاه لایت کیور آن را محکم و سفت کند.

اما نوری که دستگاه لایت کیور تولید می کند یک نور مرئی می باشد که طیف آبی رنگی دارد و توان بالایی و دقت زیادی دارد و به هیچ عنوان نور ماوراء بنفش یا لیزر ندارد و هیچ نوع نور مضری برای بیمار ندارد به همین خاطر قدرت نفوذ آن در کامپوزیت تنها 2 میلیمتر را استفاده کرد باید زمان حدود 20 تا 30 ثانیه از لایت کیور استفاده کند سپس لایه دیگری را قرار دهد تا لایه های زیزین کاملاً سفت و محکم گردند.

نکته مهم: موفقیت ترمیم کامپوزیت ها با نور سخت شونده بستگی به درجه پلیمریزاسیون و نتیجه نتیجه بستگجی به شدت نور خروجی دستگاه دارد. شدت کافی طول موج صحیح 400 تا 520 نانومتر ( زمان کیورینگ کافی از متغیرهای مهم در پلیمریزاسیون کافی رزین های کامپوزیتی می باشد.

این دستگاه در شکل و فرم های مختلفی ساخته شده است اما دو نوع اصلی دارد. نوع هالوژنی و نوع LED که جدیدتر می باشد.

مزیت LED نسبت به هالوژن این است که نیاز به خنک کنندگی ندارد. در لایت کیورهایی که دارای لامپ هالوژن هستند برای خنک کردن از فن و یا هوای کمپرسور استفاده می شود.

میزان قدرت لایت کیور دندانپزشکی بر حسب میلی وات بر سانتی متر مربع می باشد که بیانگر مقدار توان اشعه وارد شده بر سطح است و هر چه این نیرو بیشتر باشد، مدت زمان مورد نیاز جهت تابش کاهش می یابد. قدرت تابش درلایت کیورهای مختلف متفوت است و از 100 میلی وات بر سانتی متر مربع تا 3000 میلی وات بر سانتی متر مربع می تواند باشد.

مهم ترین و رایج ترین انواع تابش عبارتند از:

• تابش ثابت که در طول نور دهی با شدت ثابتی تابیده می شود.
• تابش پالس که شدت نور کم و زیاد می شود و این افزایش و کاهش شدت کاملاً متناوب می باشد.
• تابش رمپ که از شدت نور کم شروع می شود و به تدریج با افزایش زمان شدت نور بیشتر می شود.
• در بعضی از دستگاه های اتوماتیک با انتخاب شدت نور زمان نوردهی نیز به صورت مناسب تنظیم می شود.

اجزای داخلی لایت کیورها شامل:

• برد الکترونیکی
• ترانس تبدیل ولتاژ
• لامپ هالوژنیک یا LED4
• رابط هدایت نور
• باطری
• محافظ نور
• سوویچ خاموش وروشن
• پایه شارژکن
• سوئیچ های انتخاب زمان
• هند پیس
• فن خنک کننده

اشکالات رایج در لایت کیور

• دستگاه روشن نمی شود.
• در نوع هالوژن دستگاه هر از چند گاهی روشن نمی شود.
• در نوع هالوژن نه نور داریم و نه فن کار می کند
• شدت نور ضعیف است

برای خرید قطعات مرغوب و با کیفیت دستگاه لایت کیور می توانید به فروشگاه اینترنتی دکتر مارکتز مراجعه کنید.

نکته مهم برای تمیز کردن

برای استریل کردن قلم اصلاً نباید نوک آن را به طور مستقیم در برابر حرارت خشک کن قرار دهید. به این دلیل که باید حتماً در اتوکلاو یا مواد استریل کننده قرار دهید.

درباره کامپوزیت دندان و قطعات مربوط به آن

کاربردی‌های استفاده از کامپوزیت دندان بسیار متنوع است. به عنوان مثال، در بعضی از موارد امکان دارد که کامپوزیت دندان شامل “پر کردن دندان با ماده سفید رنگ” به عنوان ترمیم برخی از آسیب‌های دندانی همچون شکستگی یا پوسیدگی باشد.

در موارد دیگر و در حالت شدید ممکن است که صرفا نیاز به لایه‌ای از باندینگ بصورت کلی یا جزئی روی سطح دندان باشد تا نقص و یا ظاهر ناخوشایند دندان پوشانده شود.

مراحل کامپوزیت دندان

انتخاب رنگ

کامپوزیت دندان در رنگ‌های متنوعی انجام می‌شود و برای ترمیم دندان هر شخص ابتدا باید متناسب با نیاز وی رنگ آن انتخاب شود.

دندانپزشک کتابچه راهنمایی دارد که شامل نمونه‌هایی از رنگ‌های مختلف کامپوزیت است برای کمک به انتخاب رنگ توسط بیمار استفاده می‌ شود تا رنگی را انتخاب کند که نزدیک‌ترین تطابق را با رنگ دندان‌های بیمار داشته باشد.

برای پیدا کردن نزدیکترین رنگ به رنگ دندان‌های فرد، پزشک نمونه‌های موجود را در کنار دندان‌های بیمار قرار می‌دهد و رنگ و سطح شفافیت آن را با دندان‌های فرد مقایسه می‌کند.

گاهی امکان دارد کامپوزیت جداگانه‌ای را برای لایه‌های مختلف (لایه‌های داخلی یا سطحی) یا بخش‌هایی از ترمیم (کل دندان یا لبه‌های آن) انتخاب شود. با انتخاب کامپوزیت‌های جداگانه و مختلف برای دندان می‌توان ظاهری طبیعی به آن داد.

انتخاب رنگ کامپوزیت چه مراحلی دارد

به هنگام انتخاب رنگ کامپوزیت باید به موارد مختلفی توجه کرد. نوع منبع نور انتخاب شده می‌تواند تا حد زیادی بر روی میزان تطابق آن با رنگ خود دندان تأثیر بگذارد بنابراین در مورد رنگ انتخابی خود با دندانپزشک مشورت کنید.

نور خورشید، نور مصنوعی با طیف شبیه به نور خورشید و یا انواع دیگری از نوری(لامپ‌های رشته‌ای، فلورسنت، گرم، خنک و …)  که در آن دندان‌های بیمار به هنگام لبخند زدن مشاهده می‌شود هر کدام می‌توانند در تعیین سایه و رنگ مناسب کامپوزیت دندان موثر باشند.

از آنجا که هنگام انجام کارهای دندانی باید دندان بیمار باز باشد لذا معمولاً در اینگونه مواقع دندان با کم آبی مواجه می‌شود. در نتیجه با خشک شدن دندان‌ها، رنگ آنها روشن‌تر و شفاف‌تر می‌شود و انتخاب و تهیه کامپوزیت با رنگی دقیق مثل رنگ دندان خود بیمار غیرممکن می‌شود.

مطالعات نشان می‌دهد که این اثر در کمتر از ۳۰ دقیقه می‌تواند رخ دهد و به همین دلیل بهتر است که دندانپزشک در آغاز ویزیت رنگ مناسب را انتخاب کند. گاهی ممکن است که دندانپزشک از خود شما و یا حتی دستیارش نیز در مورد انتخاب رنگ نظرخواهی کند.

بعضی از مطالعات نشان می‌دهد که به طور معمول زنان در انتخاب رنگ مطابق با دندان‌های خود بهتر از مردان عمل می‌کنند و میزان تجربه شخص در انجام این کار عامل مهمی تلقی نمی‌شود.

اگرچه به راحتی می‌توان در این مرحله کامپوزیت‌ها را درآورد و یا روی دندان گذاشت اما بهتر است که در این‌گونه مواقع از رنگ‌های روشن (لباس، رژ لب، جواهرات و غیره) استفاده نکنید تا عمل انتخاب رنگ راحت‌تر صورت گیرد.

ترمیم و گذاشتن ماده کامپوزیتی دندان

بعد از اینکه باندینگ اولیه با سطح دندان ایجاد شد (از طریق ماده کامپوزیتی) اکنون لایه‌های پی در پی کامپوزیت دندانی به دندان اضافه می‌شود تا شکل و حجم مورد نیاز برای ترمیم دندان فراهم شود.

با افزودن و تنظیم هر یک از این لایه‌ها، یک پیوند شیمیایی با لایه‌های کامپوزیت که قبلاً بر روی دندان قرار داده شده‌‌اند ایجاد می‌شود.

کامپوزیت دارای استحکام زیادی است. دندانپزشک آن را در قسمت‌های کوچک بر روی دندان می‌گذارد و به آرامی هر یک از آنها را بر روی جای خود با برس می‌مالد تا زمانی که بخشی از ترمیم در حال ساخت از شکل مورد نیاز برخوردار باشد.

ترمیم دندان

اگر بعد از قرار دادن مقدار اولیه کامپوزیت دندان هنوز شکل ترمیم کامل نباشد، دندانپزشک می‌تواند به راحتی لایه‌های اضافی را به آن می‌افزاید.

معمولاً هر کدام از این لایه‌ها ضخامتی تقریباً ۲ میلی متری دارد و به هنگام گذاشتن آن بر روی دندان ابتدا بصورت کامل اصلاح می‌شود و سپس لایه بعدی به دندان اضافه می‌شود.

ترمیم و پولیش کامپوزیت دندان

پس از آنکه ماده کامپوزیت دندادن بر روی دندان قرار گرفت، دندانپزشک پرتو نوری با طول موج خاص را بر روی آن می‌تاباند.

نور یکی از این واحدها معمولاً به رنگ آبی است و کاتالیزور را در ماده کامپوزیت فعال می‌کند و باعث سخت شدن آن می‌شود. معمولاً مدت زمان تابش نور بر روی کامپوزیت دندان حدود ۱۰ تا ۲۰ ثانیه خواهد بود.

پس از آن اکنون می‌توان گفت که کامپوزیت اولیه‌ای برای دندان ایجاد شده است. ماده کامپوزیتی، پیوند میکرومكانیكی با سطح متخلخل شدة دندان ایجاد می‌کند. ممکن است که حس افراد در این مرحله متفاوت باشد.

به نظر می‌رسد که همواره پیشرفت‌هایی در زمینة چگونگی فرمول‌بندی و استفاده از سطح متخلل‌ شده دندان و کامپوزیت آن (که امروزه به این مجموعه “سیستم‌های چسبنده” گفته می‌شود) حاصل شده است.

در برخی از این سیستم‌های نوین، ژل اسیدی و مادة کامپوزیت دندان مستقیماً با هم ترکیب می‌شوند. در این  حالت دیگر نیازی به “تراشیدن و سپس شستشوی دندان” نخواهد بود اما در عوض، ماده کامپوزیتی بر روی دندان گذاشته می‌شود (بدون تراشیدن یا ناهموار کردن قبلی سطح دندان) و پس از یک دوره انتظار، به راحتی با یک نور سفت کننده تنظیم می‌شود.

به جز نیاز به باز گذاشتن دهان به منظور جلوگیری از آلوده شدن دندان بر اثر بزاق دهان، این مرحله زیاد استرس‌زا نیست و جای نگرانی ندارد. همچنین این مرحله بسیار سریع و ساده است.

اگر قصد خرید لوازم و وسایل مورد نیاز کامپوزیت دندان را دارید می توانید به فروشگاه اینترنتی دکتر مارکتز مراجعه کنید.

کاربرد و ویژگی‌های نوار ماتریکس

• دارای قابلیت اتوکلاو شدن برای بالا بردن بهداشت در زمان استفاده
• جایگزینی مناسب برای دیواره از دست رفته دندان
• ضخامت 50 میکرون
• ساخته شده از استیل ضد زنگ
• در اشکال مختلف عرضه می شود و برای استفاده بزرگسالان، اطفال مناسب است.

در حفره های تهیه شده II ،  III ، IV حداقل یکی از دیوار های Inter Proximal دندان حین تهیه حفره از دست رفته است.  وظیفه یک سیستم ماتریکس این است که دیواره ی موقتی ایجاد کند تا ماده ی ترمیمی در مجاور آن قرار گیرد. ماتریکس یک نوار از جنس پلاستیک شفاف یا فلز می باشد. در حین قرار دادن ماده ی ترمیمی جایگزین سطوح پروگزیمال از دست رفته دندان می شود. به منظور ایجاد فرم و کانتور صحیح دندان توسط ترمیم ، استفاده از ماتریکس ضروری است.   نوار ماتریکس در حین قرار دادن ماده ترمیمی توسط یک نگهدارنده بطور محکم نگه داشته می شود. نوار ماتریکس و نگهدارنده نوع Universal (معمولی)  بطور شایع در ترمیم دندان های خلفی استفاده می شود. ماتریکس های پلاستیکی شفاف جهت ترمیم های کامپوزیتی قدامی استفاده می شوند. نوار ماتریکس ، نگهدارنده و وج ی نوار ماتریکس و نگهدارنده ی یونیورسال باید قبل از شروع ترمیم مهیا باشد.

کاربرد نوار ماتریکس

• راحتی در شکل دهی، استحاکم مناسب از مزیت های نوار ماتریکس است.
• یک قطعه از نوار ماتریکس از نوار طول لازم را ببرید و یا نوار را در تمام طول خود بدون داشتن ماتریس هولدر قرار دهید.
• معمولاً نوار ماتریکس از جنس سلولزی است که برای ترمیم های کامپوزیتی در دندان های قدامی استفاده نمی شود و می توان از نوار ماتریکس فلزی استفاده کرد.
• نوار ماتریکس شفاف برای ترمیم های هم رنگ در نواحی خلفی کاربرد دارد.

نوار ماتریکس چیست؟

نوار های ماتریکس از جنس  Stainless Steelمی باشد که بسیار انعطاف پذیر است و  از نظر انداره و شکل به دو دسته

تقسیم می شوند که عبارت است از :

بدون برجستگی (Universal)

دارای برجستگی  (Extension)

نوار به دور دندان بسته می شود و یک دیواره موقتی ایجاد می کند که ماده ترمیمی در کنار آن قرار داده می شود.

قبل از قرار دادن نوار ماتریکس در داخل نگهدارنده، باید قسمتی از نوار که در ناحیه پروگزیمال قرار می گیرد، را فرم داد تا بتواند شکل صحیح دندان و تماس مناسب با دندان مجاور را ایجاد کند. برای فرم دادن به نوار ماتریکس، لازم است که آن را بر روی کاغذی Paper Pad) یا صفحه کاغذی مخصوص مخلوط کردن سمان هاقرار داده و از یک برنیشر یا از انتهای پنس استفاده کنیم). وسیله را بر روی سطح داخلی نوار مالش می دهیم و این عمل را تا وقتی که انتهای نوار حالت پیچ خوردگی پیدا کند ادامه می دهیم. این عمل باعث می شود که نوار نازک تر شود و همچنین انحنای مناسبی بر روی نوار ایجاد شود که بتواند بهتر با دندان تطابق یابد.

برای خرید نوار ماتریکس می توانید به فروشگاه آنلاین دکتر مارکتز مراجعه کنید.

نگهدارنده یونیورسال

نگهدارنده ی یونیورسال با نام نگهدارنده ی تافل مایر (Tofflemire) نیز نامیده می شود و وسیله ای است که نوار ماتریکس را نگه می دارد.

نوار ماتریکس پلاستیکی  شفاف نوع انتخابی جهت ترمیم های کلاس III ، IV ناحیه قدامی می  باشد. رزین های کامپوزیتی دارای فیلر های غیر آلی می باشند که در صورت استفاده از نوار ماتریکس فلزی ممکن است، موجب خراشیده شدن نوار ماتریکس شوند.

نوار ماتریکس پلاستیکی (Plastic Matrix Strip)

نوار ماتریکس فرم داده می شود ( گرد می شود ) تا بهتر با شکل دندان تطابق یابد. جهت شکل دادن نوار ماتریکس ، آن را بر روی انتهای دسته ی آینه ی دهانی می کشیم. نوار قبل از عمل اچ کردن و قرار دادن ماده ی ترمیمی ، بین دندان ها قرار داده می شود ( مشابه نخ دادن ). نوار محکم به دور دندان کشیده می شود تا کامپوزیت را با کانتور (فرم) طبیعی دندان انطباق دهد. نوار با استفاده از دست و یا گیره نگه داشته می شود تا وقتی که کامپوزیت توسط نور سخت شود.

وج

وج ها را برای انواع ترمیم های کلاس II ، III ، IV به کار می برند. این مسئله بسیار مهم است که دندان پزشک ماده ترمیمی را به شکل اولیه دندان فرم دهد. در صورت عدم وجود تماس با دندان مجاور ، دندان می‌تواند کمی حرکت کند و غذا در فضای بین دو دندان فشرده شده و گیر کند و باعث مشکلاتی برای بیمار شود. یک وج مثلثی شکل از جنس چوب یا پلاستیک در امبرژور ژنژیوال قرار داده می شود تا نوار ماتریکس را بصورت محکم در کنار لبه ی ژنژیوال حفره نگه دارد.

آشنایی با انواع دندان ها

سخت ترین ساختار فک در انسان و بقیه موجودات مهره دار دندان می باشد. مهم ترین کاربرد دندان ها، آسیاب کردن غذا ها و تکه تکه کردن آن ها می باشد. علاوه بر این، دندان ها نقش مهمی در تکلم و ادای صحیح کلمات دارند. هر فرد در طول زندگی 2 سری دندان را تجربه خواهد کرد: دندان های شیری- دندان های دائمی.

دندان های شیری

تعداد دندان های شیری 20 عدد می باشد که به صورت مساوی در 2 فک بالا و پایین جای دارد. بعد از گذشت زمان مشخصی 32 دندان دائمی جایگزین دندان های شیری می شوند. به دلیل اینکه دندان های شیری اساس و پایه دندان های اصلی می باشند، مراقبت از آن ها بسیار مهم و رعایت اصول بهداشت دهان و دندان بسیار حائز اهمیت می باشد. همان‌طور که گفته شد تعداد این دندان ها 20 عدد می باشد که در هر آواره 10 عدد به‌صورت دو دندان پیشین، 1 دندان نیش و دو دندان آسیاب کوچک قرار دارد.

دندان های شیری در دوره جنینی تکامل پیدا کرده و بعد از تولد تا 6 ماهگی شروع به بیرون آمدن می کنند. البته این زمان برای هر کودک متفاوت می باشد.

دندان های دائمی

این دندان ها به تعداد 32 عدد می باشد که در هر آرواره 16 عدد جای می گیرد و در هر آرواره 2 دندان پیشین، 1 دندان نیش، 2 دندان آسیاب کوچک و 2 دندان آسیاب بزرگ قرار دارد. رویش دندان ها ی دائمی از 6 سالگی شروع می شود و دندان های عقل از 20 سالگی در می آیند.

32 دندان دائمی به شرح زیر نام‌گذاری و تقسیم بندی می شوند:

• دندان های پیشین

به 4 دندان جلویی در فک بالا و پایین که جمعاً 8 دندان می شود، دندان های پیشین گفته می شود. دندان های پیشین دارای لبه های باریک و تیز می باشند و برای بریدن غذا استفاده می شوند. این دندان ها تک ریشه ای می باشند.

• دندان های نیش

در طرف دیگر دندان های پیشین، دندان های نیش وجود دارند. آن ها شکلی ضخیم و برجسته دارند که در انتها برنده و تیز می شوند. از این دندان ها برای بریدن گوشت استفاده می شود.

• دندان های آسیاب کوچک

به دو دندان کوچک که در کنار دندان های نیش قرار گرفته اند و جمعاً 8 عدد می باشند، دندان های آسیاب کوچک گفته می شود. سطح رویه آن ها تخت و پهن و دارای لبه هایی عاج دار و تیز می باشند. دندان های آسیاب کوچکی که در کنار دندان های نیش واقع شده اند دو ریشه ای و دندان های آسیاب کوچکی که کنار دندان های آسیب بزرگ قرار گرفته اند تک ریشه ای می باشند. لازم به ذکر است دندان های آسیاب کوچک واقع در فک پایین همه تک ریشه ای می باشند.

• دندان های آسیاب بزرگ

3 دندان موجود در انتهای فک بالا و پایین دندان های آسیاب بزرگ می باشند که تعداد آن ها 12 عدد می باشد و به آن ها آسیاب اول، دوم و سوم گفته می شود. دندان های آسیاب اول یا دندان های آسیاب 6 سالگی، در کنار دندان های آسیاب کوچک قرار گرفته شده اند.

• دندان عقل

دندان های عقل و یا دندان ها ی آسیاب سوم در انتهای فک قرار دارند و در سن 16 تا 20 سالگی شروع به در آمدن می کند. به دلیل اینکه دندان های عقل آخرین دندان هایی هستند که در می آیند، معمولاً جای کافی در فک برای رشد آن ها وجود ندارد. اگر فک کوچک باشد و دندان ها به صورت فشرده کنار هم قرار گرفته باشند، دندان های عقل ممکن است زیر دندان های دیگر و یا به‌صورت نهفته در استخوان فک جای بگیرند. اگر تنها بخشی از دندان در بیاید، باعث ایجاد ناراحتی و درد خواهد شد و در این زمان باید به‌صورت جراحی از دهان خارج شود.

ساختار و عملکرد دندان

• ریشه

ریشه قسمتی از دندان است که در داخل استخوان قرار گرفته است و باعث می شود دندان در جای خود قرار بگیرد دو سوم کل دندان ریشه می باشد.

قسمت های تشکیل دهنده ریشه:

• کانال ریشه: مانند یک گذرگاه است که شامل پالپ دندان نیز می شود.
• سمنتوم یا سمان: سمنتوم به رباط های پریودنتال متصل شده است و ساختار شبه استخوانی دارد.
• رباط پریودنتال: از فیبر کلاژن و بافت همبند ساخته شده است. بافت ها شامل عروق خونی و اعصاب هستند.
• اعصاب و رگ های خونی: باعث تغذیه رباط پریودنتال می شوندو به کنترل میزان نیرو مورد نیاز به جویدن غذا ها کمک می کنند.
• استخوان فک: به استخوان آلوئولار نیز مشهور می باشند. این استخوان حاوی حفرات دندانی است که ریشه دندان در آن جای دارد.
• گردن

بین تاج و ریشه دندان، گردن قرار دارد. گردن دندان از 3 بخش زیر تشکیل شده است.

• لثه ها: بافتی گوشتی و صورتی دارد. به شمنتوم و گردن دندان متصل می باشد.
• پالپ: یا مغز دندان داخل دندان قرار دارد و از بافت های عصبی و رگ های خونی تشکیل شده است.
• حفره پالپ: شامل پالپ می باشد و فضای داخل تاج دندان می باشد.
• تاج

تاج دندان قسمتی از دندان می باشد که به راحتی در دهان دیده می شود. تاج از 3 قسمت زیر تشکیل شده است:

• تاج آناتومیکی یا تشریحی: بخشی از دندان که قابل دیدن می باشد.
• مینا: سخت ترین بخش دندان و بیرونی ترین بخش آن می باشد. کار عمده‌ی آن مراقبت از دندان ها در مقابل باکتری ها می باشد. مینا به جویدن نیز کمک می کند.
• عاج: زیر مینا و بافت معدنی دارد. عاج باعث حفاظت دندان در مقابل گرما و سرما می باشد.

فلوراید تراپی چیست؟ چه فواید و عوارضی به دنبال استفاده از فلوراید وجود دارد؟

 فلوراید چیست؟

فلوراید حاصل یون منفی عنصر فلوراید می‌باشد که یک ماده معدنی و طبیعی است و در پوسته زمین به فراوانی موجود می‌باشد. این عنصر در آب دریا، میوه و سبزی جات و ماهی‌ها موجود می‌باشد. برای شناخت ماهیت فلوئور باید دانست که این گاز هالوژن است و به رنگ زرد کم‌رنگ و سمی می‌باشد. درصورتی‌که باپوست تماس پیدا کند سوختگی شدید ایجاد می‌کند. امروزه از این عنصر برای صنایعی نظیر پلاستیک کم اصطکاک یا ظروف تفلون و برای مایعات سرمازا مانند گاز فرئون در یخچال بکار برده می‌شود. همچنین در ساخت شیشه‌های لامپ و محصولات نیمه‌هادی و ساخت حشره‌کش‌ها نیز از فلوراید استفاده می‌شود.

در صنعت دندان‌پزشکی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان در ترکیبات خمیردندان از فلوراید استفاده می‌شود. در هنگام کار با فلوئور یا اسید فلوریدریک باید کاملاً دقت کرد تا از تماس باپوست و چشم جلوگیری شود.

فلوراید برای سلامت دندان‌ها

همان‌طور که گفته شد فلوراید ماده طبیعی است که باعث تقویت دندان‌ها می‌شود و مانع پوسیدگی آن‌ها می‌شود. امروزه از فلوراید تراپی به‌عنوان یک درمان پایه جهت بهداشت دهان و دندان بکار برده می‌شود. فلوراید می‌تواند از مینای دندان (لایه محافظتی بیرونی دندان را مینای دندان می‌نامند) مراقبت نماید و باکتری‌های موجود دردهان را که باعث آسیب‌دیدگی دندان‌ها و لثه می‌شوند را از بین ببرد.

آن دسته از افرادی که دندان‌های حساسی دارند و در معرض ابتلا به پوسیدگی‌های دندانی می‌باشند، می‌توانند به‌وسیله فلوراید این مشکل را برطرف نمایند.

پوسیدگی زمانی اتفاق می‌افتد که عوامل باکتری زا مانند یک‌لایه چسبناک بر روی دندان و لثه تجمع پیدا کنند و پلاک دندانی را ایجاد نمایند. پلاک تولید اسید کرده و باعث آسیب دیدن بافت دندان‌ها یا لثه می‌شود. هرگاه پلاک، لایه مینای دندان را حذف کند، باکتری‌ها قادر خواهند بود عصب و خون موجود در مرکز دندان را دچار آلودگی کنند و باعث آسیب دیدن این بخش از دندان شوند.

 فلوراید تراپی با چه روشی انجام می‌شود؟

• در این روش دندان‌پزشک فوم فلوراید را به‌طور مستقیم بر روی دندان قرار می‌دهد. در مرحله بعد بیمار باید تا ۰٫۵ ساعت از خوردن، آشامیدن و استعمال دخانیات خودداری نماید تا فلوراید به‌خوبی جذب دندان‌ها شود.
• دندان‌پزشک فلوراید را درون وسیله مخصوصی قرار می‌دهد و سپس به مدت ۹ دقیقه آن را بر روی دندان می‌گذارد. پس از اتمام این زمان محافظ برداشته می‌شود و فرد می‌تواند دهان خود را بشوید.
• در این روش به‌وسیله وارنیش فلوراید که محصولی برگرفته‌شده از سدیم فلوراید ۵% است و فلورایدی که به شکل ژل طلایی می‌باشد بر روی دندان‌ها قرار می‌گیرد.

باید دانست که اگر پرونده پزشکی شما در دسترس پزشک معالج قرار بگیرد، به شما مناسب‌ترین گزینه را جهت درمان پیشنهاد می‌دهد.

 تا چه اندازه از فلوراید برای بدن بی‌خطر است؟

به توصیه انجمن دندان‌پزشکان آمریکا (ADA) با توجه به میزان بهداشت دهان و دندان هر فرد می‌تواند هر ۳ ماه، ۶ ماه و یا سالی یک‌بار تحت درمان فلوراید تراپی قرار بگیرد. برای افرادی که در معرض خطر پوسیدگی حاد می‌باشند، احتمال دارد دندان‌پزشک به‌وسیله یک محلول شستشو یا ژل ویژه فلوراید، جهت مصرف منظم در منزل برای بیمار تجویز نماید.

 عواملی که خطر پوسیدگی دندان را افزایش می‌دهند شامل

• هرگونه اختلالات گوارشی
• استعمال بیش‌ازاندازه مواد مخدر و الکلی
• رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان به شکل مرتب
• مراجعه نکردن به دندان‌پزشک و کمبود مراقبت‌های دندان‌پزشکی
• سوءتغذیه
• کمبود بزاق دهانی و خشکی دهان
• داشتن مینای دندان ضعیف

فلوراید در رژیم غذایی شامل چه منابعی هستند؟

چای، آب، غذاهای طبخ شده به همراه آب، تغذیه با ماهی‌ها (مصرف ماهی به همراه استخوان نظیر ماهی کیلکا که استخوان‌های ظریفی دارد) و سرلاک، شیر خشک می‌توانند از منابع غذایی حاوی فلوراید باشند.

چه میزان فلوراید برای گروه‌های سنی مختلف مناسب می‌باشد؟

• برای کودکان از بدو تولد تا ۳ سالگی: به میزان ۱ تا ۱٫۵ میلی‌گرم
• کودکان ۴ تا ۶ سالگی: ۱ تا ۲٫۵ میلی‌گرم
• ۷ تا ۱۰ سالگی: ۱٫۵ تا ۲٫۵ میلی‌گرم
• برای افراد بزرگ‌سال و نوجوانان بین: ۱٫۵ تا ۴ میلی‌گرم

فلوراید تراپی برای کودکان

برای کودکان ۳ ساله بهترین زمان جهت فلوراید تراپی است که دیگر دندان‌های شیری رشد لازم را کرده‌اند و تا ۲ سال هر ۶ ماه یک‌بار باید این برنامه جهت کودکان انجام شود تا مانع پوسیدگی دندان‌های کودکان شود. برای کودکان زیر ۳ سال فقط باید با دقت دندان‌ها مسواک زده شوند و از یک‌لایه خمیردندان حاوی فلوراید بر روی مسواک، جهت پاکیزگی دندان‌های کودک استفاده نمود.(به خاطر داشته باشید که خمیردندان فقط نیمی از برس مسواک را باید در برگرفته باشد.)

برای کودکان زیر ۷ سال خمیردندان حاوی فلوراید باید به میزان یک نخود باشد. برخی کودکان از طعم فلوراید فراری هستند و از غفلت شما استفاده کرده و خمیردندان را به بیرون تف می‌کنند.

 استفاده از فلوراید چه مزایایی دارد؟

فلوراید می‌تواند با ترمیم مواد معدنی واقع بر روی سطح دندان به حفظ مینای دندان کمک کند و همچنین از رشد باکتری‌های مضر جلوگیری کرده و مانع پوسیدگی دندان شود. به اعتقاد برخی دندان‌پزشکان فلوراید نمی‌تواند پوسیدگی ایجادشده را از بین ببرد اما به تقویت سطح بیرونی دندان کمک کرده و نمی‌گذارد که پوسیدگی‌ها به سطوح عمیق‌تر دندان نفوذ کنند.

باید گفت که فلوراید برای کودکان و بزرگ‌سالان بسیار مفید است. تحقیقات نشان می‌دهد که کودکانی که برای فلوراید تراپی به پزشک مراجعه کرده‌اند کمتر دچار پوسیدگی دندان شده‌اند. همچنین برای کودکان و بزرگ‌سالانی که در طی یک سال تحت درمان فلوراید قرارگرفته‌اند ۴۳% کمتر دچار پوسیدگی دندان شده‌اند.

متخصصان توصیه می‌کنند که مقدار کمی فلوراید در آب نوشیدنی موجود باشد تا از طریق نوشیدن آب نیز احتمال پوسیدگی دندان کاهش پیدا کند.

 مصرف بیش‌ازاندازه فلوراید آیا عوارضی هم به دنبال دارد؟

هر ماده‌ای اگر بیش‌ازاندازه مصرف شود می‌تواند با عوارض منفی همراه باشد. معمولاً مصرف تصادفی فلوراید در بلندمدت می‌تواند برای کودکان در حال رشد به استخوان‌ها و دندان‌های کودک آسیب برساند، بنابراین مصرف خمیردندان حاوی فلوراید برای کودکان باید خیلی محدود باشد.

 عوارض مصرف زیاد فلوراید شامل:

• بدرنگ شدن یا ایجاد حفره بر سطح دندان
• ایجاد لکه بر روی دندان‌های رشد یافته
• مشکلات ناشی از هوموستاز استخوان
• ایجاد استخوان‌هایی کاملاً متراکم که از استحکام کمی برخوردار می‌باشند.

بهترین ماده برای پر کردن دندان ها کدام است؟ آمالگام یا کامپوزیت؟

آمالگام نقره ای

آمالگام یکی از قدیمی ترین مواد برای پر کردن دندان ها می باشد. به دلیل داشتن رنگ نقره ای بیشتر در دندان های عقبی استفاده می شود.

مواد تشکیل آن از فلزاتی نظیر: نقره، جیوه، قلع و مس می باشد.

مزایا

• 10 تا 15 سال عمر مفید
• با یک جلسه دندان‌پزشکی قابل انجام می باشد و فرایند زمان بری ندارد.
• در مقابل با جویدن دندان های آسیا بسیار مقاوم می باشد.
• مقاومت در برابر پوسیدگی
• نیاز به اصلاح و یا جایگزینی بسیار به ندرت پیدا می کند.
• از کامپوزیت ارزان تر می باشد.

معایب

• در هنگام جایگزینی آن ساختار دندان بسیار تخریب می شود. دندان‌پزشک برای گیر دادن آن به دندان، محل هایی در حفره دندان ایجاد می کند و به صورت مکانیکی آن را داخل دندان جای می دهد. بنابراین امکان دارد مقدار بیشتری از ساختار دندان بر داشته شود.
• احتمال تغییر رنگ دندان های اطراف متمایل به خاکستری داشته باشیم.
• امکان دارد اگر در معرض گرمی و سردی زیاد قرار بگیرد، منجر به شکستگی و یا ترک آن شود.
• رنگ آمالگام نقره ای، ممکن است با مرور زمان تیره تر شود.
• بعضی افراد به آمالگام حساسیت دارند.

رزین کامپوزیت

برای داشتن دندان های طبیعی مانند دیگر دندان ها از کامپوزیت استفاده می کنند. برای پوسیدگی های وسیع توصیه نمی شود.

مواد تشکیل دهنده کامپوزیت شیشه و رزین های مصنوعی می باشد.

مزایا

• به دلیل استحکام بیشتر به صورت شیمیایی به ساختار دندان ها پیوند می خورد.
• در جلو و پشت دندان به کار می رود.
• ترمیم شکستگی ها و تطبیق پذیری بالایی دارد.
• زمان زیادی برای درمان آن نیاز نیست.
• راحتی تعمیر
• مطابقت رنگ آن با دندان های طبیعی.

معایب

• عمر مفید آن با توجه به مکانی که قرار دارد 5 سال می باشد. در دندان های جلو عمر بیشتری دارد.
• 20 دقیقه زمان بیشتری نسبت به آمالگام می برد تا در جای خود قرار بگیرد.
• هزینه آن نسبت به آمالگام بیشتر می باشد.
• در صورت استفاده در موارد ترمیم داخال دندان(اینلی) یا ترمیم سطح دندان(آنلی) ، بیشتر از یک جلسه مراجعه نیاز دارید.
• امکان دارد با مصرف چای، قهوه و… تغییر رنگ مشاهده کنید.
• امکان دارد بیماران بعد از درمان، دچار حساسیت بشوند.

برای پر کردن دندان ها کامپوزیت بهتر است یا آمالگام؟

بهتر است قبل از تصمیم گیری در رابطه با انتخاب ماده مورد نظر برای پر کردن دندان ها بگیرید، نکاتی را که در ادامه آمده است را مد نظر بگیرید.

• اندازه ی حفره ی دندان که باید پر شود

اگر فشار زیادی بر دندان های عقبی وارد باشد به علت استحکام آمالگام ها بهتر است از آن ها استفاده شود. با پیشرفت های اخیر در رابطه با کامپوزیت ها، گزارش هایی مبنی بر اختلاف جزئی بین عملکرد آمالگام و کامپوزیت گزارش شده است، در حالی که طی پژوهشی که در سال 2010 داده شد، نرخ پایینی در عدم موفقیت پرکردن به وسیله کامپوزیت ارائه شد و در شرایطی که ترمیم های زیادی در دندان لازم بود ، آمالگام با دوام بهتری گزارش شده بود.

اگر ناحیه ترمیم کوچک باشد و دندان ها فشار زیادی متحمل نشوند، عملکرد آمالگام و کامپوزیت چندان تفاوتی نمی کند.

• قرارگیری در معرض فشار زیاد

ترک خوردن و شکستن دندان ها، یکی از موارد عدم موفقیت ترمیم دندان می باشد. به همین سبب اگر نیروی وارده به دندان بیشتر از حد معمول باشد، استفاده از کامپوزیت توصیه نمی شود. به عنوان مثال در بیمارانی که عادت به دندان قروچه و فشردن دندان ها به هم دارند آمالگام مناسب تر می باشد. یکی از دلایل مهمی که عدم موفقیت در ترمیم های کامپوزیت ها در پژوهش سال 2015 گزارش شد، شکستن ترمیم ها بود.

• احتمال پوسیدگی مجدد دندان ها

پوسیدگی در دندان در بعضی افراد زیاد می باشد. به همین دلیل وجود حفره و درز در میان دندان ها و ایجاد فاصله های کم بین مواد پرکننده و دندان، می تواند باعث ایجاد باکتری و تجمع پلاک که از عوامل مهم در پوسیدگی دندان ها است بشود. عملکرد آمالگام ها به این صورت است که با تغییراتی که در فلز انجام می گیرد هرگونه فضای میکروسکوپی بین دندان و مواد ترمیم پر می شود و آمالگام خاصیت مهر و موم شونده دارد. اما در کامپوزیت ها، وقتی که نور مخصوص تابیده می شود، مقداری انقباض صورت می گیرد. بنابراین اگر کامپوزیت به صورت تنگاتنگ نیز چسبیده باشد باز هم فضای میکروسکوپی کوچکی بین دندان و ماده ترمیمی ایجاد خواهد شد. در مقاله ای از بک که در سال 2015 منتشر شد، پوسیدگی مجدد دومین دندان بر اثر عدم موفقیت ترمیم با کامپوزیت ارائه شد.

• در معرض دید بودن ترمیم

رنگ کامپوزیت ها دقیقاً مانند دندان های طبیعی می باشد و هنگام صحبت کردن و یا خندیدن کسی متوجه آن نمی شود، پس پر کردن به وسیله کامپوزیت ها بسیار مورد پسند تر و مطلوب تر می باشد به خصوص اگر نواحی ترمیم در قسمت جلو دهان و در دید قرار بگیرد. اما آمالگام ها با رنگ های بسیار متفاوت در دهان قرار می گیرند و بسیار جلب توجه می کنند.

• آلرژی به فلز

در موارد خیلی نادر آلرژی به فلز برای افراد گزارش شده است. در این افراد استفاده از کامپوزیت ها تنها روش درمان است. در تحقیقات به دست آمده کمتر از 100 مورد واکنش آلرژی به مواد آمالگام دیده شده است.

بهترین زمان برای گذاشتن دندان مصنوعی چه موقع می باشد؟

چنانچه افراد دندان های خود را از دست داده باشند، اولین سؤالی که به ذهن آن ها خطور خواهد کرد این است که زمان مناسب برای گذاشتن دندان مصنوعی چه موقع است؟ و بهترین نوع دندان های مصنوعی کدام است؟در این مقاله سعی شده به این دو سؤال پاسخ داده شود پس همراه ما باشید.

یکی از دغدغه های اصلی خیلی از افراد، از دست دادن دندان ها می باشد  و این که جای خالی آن ها را به چه طریقی پر کنند تا کاملاً طبیعی به نظر بیاید، زیبایی خود را از دست ندهند و در هنگام غذا خوردن با مشکل روبرو نشوند.

یکی از راحت ترین روش ها این است که دندان‌پزشک یک سری کامل از دندان های مناسب دهان شما بسازد و به صورت یک باره تمامی جاهای خالی پر شود. در حالی که زندگی با دندان مصنوعی آداب مخصوص به خود را دارد.

آیا دندان ها پیر می شوند؟

یک سؤال بسیار جالب که ممکن است برای خیلی ها به وجود بیاید این است که آیا دندان ها مانند بقیه ی اعضای بدن پیر می شوند و سن دارند؟ جواب این سؤال خوشبختانه خیر می باشد، دندان ها مانند اعضایی مانند پوست، قلب و یا کلیه نیستند که بعد از گذشت زمان دچار پیری و کهولت سن بشوند.

به علت جنس سخت دندان ها بعد از گذشتن هزاران سال هنوز کیفیت خود را حفظ می‌کنند اما ممکن است دچار تغییراتی شوند و بعضی از خصوصیات خود را از دست بدهند. زمان این تغییرات برای هر فرد متفاوت خواهد بود. ممکن است فردی حتی تا 100 سالگی نیز دندان های سالمی داشته باشد. فاکنور های زیادی بر وجود آمدن این تغییرات دخیل هستند مانند عادت به دندان قروچه، سختی مینا، وضع بهداشت، عادت های جویدن و غیره. در هر حال دندان ها دچار ساییدگی و تغییر رنگ خواهند شد،  اما سن روی آن تأثیرگذار نخواهد بود.

چه زمان دندان مصنوعی واجب می شود؟

موضوع قابل بررسی این است که چه موقع بهتر است بعد از اینکه فرد دندان های خود را از دست داد، برای گذاشتن دندان مصنوعی اقدام کند. هنگامی که دندان ها کشیده می شوند و یا از دست می روند، فک شروع به قهقرایی شدن و سیر نزولی می کند تا وقتی که جای خالی دندان توسط چیزی مانند ایمپلنت پر شود و باعث تقویت استخوان فک شود.

زمان مناسب برای استفاده از دندان مصنوعی به تشخیص دندان‌پزشک بستگی دارد. بعد از اینکه دندان از فک خارج شد 3 تا 6 هفته بعد زمانی که روند ترمیمی فک وجود دارد، می توان از دندان مصنوعی استفاده کرد.

بهترین دندان مصنوعی مناسب دهان کدام است؟

دندان های مصنوعی از لحاظ تعداد یا تکه ای هستند و یا کامل. زمانی که فرد تمامی دندان های خود را از دست داده باشد، از دندان مصنوعی کامل استفاده می کند و زمانی که تعدادی از دندان ها باقی مانده حتی اگر تنها 3 تا 6 دندان طبیعی در دهان وجود دارد، بهتر است از دندان های مصنوعی تکه ای استفاده شود. اگر دندان های طبیعی خراب هم باشند باز هم توصیه می شود آن ها را نکشند و اقدام به ترمیم آن ها نماید. امروزه سعی بر این است که تا جای ممکن دندان های طبیعی حفظ شود و از دهان خارج نشود.

نوع دندان های مصنوعی

دندان های مصنوعی در 2 نوع پلاستیکی و فلزی موجود می باشند. با توجه به نوع فک و عوامل دیگر، دندان‌پزشک تشخیص می دهد که کدام نوع برای بیمار مناسب تر می باشد. در نوع فلزی، دندان دارای قلاب فلزی می باشد. شاید ظاهر زیبایی نداشته باشد اما از نظر سلامتی و بهداشت شرایط بهتری دارد. از نظر زیبایی دندان های پلاستیکی بهتر هستند اما باز هم انتخاب دندان مصنوعی بستگی به بررسی دندان‌پزشک خواهد داشت.

آیا دندان های مصنوعی تاریخ مصرف دارد؟

دندان های مصنوعی دارای تاریخ مصرف نمی باشند. عمر دندان مصنوعی به رعایت بهداشت، عادت ها جویدن و دندان قروچه دارد. در بعضی بیماری ها مانند پارکینسون که فک فرد در حال لرزش می  باشد ساییدگی دندان ها بیشتر می باشد و تعویض دندان ها شاید حتی به سالی یکبار هم برسد. در شرایط معمول تعویض دندان مصنوعی بین 5-8 سال طول می کشد. در حالت کلی قانونی برای تعویض دندان های مصنوعی وجود ندارد . حتی می شود دندان مصنوعی را تعویض نکرد و تنها ترمیم و به اصطلاح آستر داد.

چه موقع بعد از کشیدن دندان ها، فک تحلیل می رود

فک در هر صورت بعد از نبود دندان طبیعی تحلیل می رود، حتی اگر دندان مصنوعی هم در دهان باشد. به عنوان مثال فردی 30 سال از دندان مصنوعی استفاده کرده است، در این مدت آن‌قدر فک تحلیل رفته است که ممکن است با کوچک‌ترین ضربه شکسته شود.

به همین دلیل توصیه می شود وقتی دندانی کشیده می شود از دندان مصنوعی تکه ای استفاده شود تا به کندی پروسه تحلیل فک کمک کند. در این میان ایمپلنت بهترین گزینه می باشد که باعث می شود استخوان های اطراف تحلیل نروند و چیزی درون فک گذاشته می شود.

نگهداری از دندان مصنوعی

محدودیت خاص غذایی برای افرادی که دندان مصنوعی دارند وجود ندارد. اگر عرض، پهنا و قدرت فک فرد بالا باشد، می تواند غذاهای متنوع تری بخورد و محدودیتی ندارد اما رعایت اصول بهداشتی و نگهداری باید به خوبی رعایت شود.

همیشه لازم می باشد فردی که از دندان مصنوعی استفاده می کند بعد از 8 ساعت فک خود را استراحت دهد و دندان ها را از دهان خارج نماید. استفاده از خمیردندان برای شستن دندان های مصنوعی توصیه نمی شود، زیرا خمیر دندان ها باعث ساییدگی دندان ها می شود و چون دندان های مصنوعی از جنس پلاستیک هستند زودتر خراب می شوند.

بهتر از شستن دندان های مصنوعی با صابون و مایع ظرف‌شویی انجام شود. برای ضد عفونی کردن دندان های مصنوعی کامل از مخلوط آب، سرکه یا محلول سفید کننده استفاده کنند و دندان ها را طی مدت نیم ساعت درون آن قرار داده و آبکشی نمایند.

بیلداپ دندان یا بازسازی دندان و تفاوت آن باروکش کردن

بازسازی یا بیلداپ دندان یکی از روش‌های درمانی می‌باشد که فرآیندی کاملاً محافظه‌کارانه است و با کمک گرفتن از بافت باقی‌مانده دندان، باقی بافت ازدست‌رفته را بازسازی می‌کند. دندان‌هایی که به دلیل پوسیدگی یا شکستگی میزان زیادی از بافت خود را از دست می‌دهند، احتیاج به درمان ریشه (روت کانال تراپی) دارند و بعد از درمان ریشه، باید تاج آن‌ها را بازسازی نمود. برای بازسازی تاج از روش‌های مختلفی می‌توان استفاده نمود که شامل: درمان پروتزی یا روکش دندان و درمان ترمیمی یا بیلداپ دندان می‌باشند.

بر طبق یک باور قدیمی کلیه دندان‌هایی که ریشه آن‌ها درمان شده‌اند جهت جلوگیری از شکستن دندان باید حتماً روکش شوند. متأسفانه، اصرار بر این باور اشتباه در بین بعضی از  درمان گران نیز دیده می‌شود.

 بازسازی یا بیلداپ دندان

 روکش کردن دندان یا درمان پروتزی

روکش دندان یا کراون، هنگامی به‌عنوان یک روش درمانی به‌کاربرده می‌شود که بافت دندانی ازدست‌رفته باشد و دیگر نتوان به‌وسیله مواد ترمیمی به‌طور مستقیم آن را درمان کرد. در این روش  درمان دندان به‌طور غیرمستقیم در لابراتوار انجام می‌شود؛ بنابراین وقتی قالب دندان آماده شد به لابراتوار ارسال می‌شود تا روکش مناسب دندان فراهم شود و درنهایت بر روی دندان چسبانده می‌شود. درصورتی‌که مقداری از بافت دندان برای قرار گرفتن مواد ترمیمی وجود داشته باشد، دندان‌پزشک با توجه به شرایط دندان و قرار گرفتن آمالگام یا کامپوزیت، جهت بازسازی و بیلداپ دندان استفاده می‌نماید.

 بیلداپ دندان یا درمان ترمیمی

آنچه در بیلداپ دندان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد، رعایت اصول بیومکانیک است که یک روش درمان ریشه‌ای مناسب می‌باشد. وقتی میزان زیادی از عاج دندانی ازدست‌رفته باشد یا دارای دیواره ضعیفی باشد، به روش‌ترمیم حفره‌های سطحی متوسط صورت می‌گیرد. برای بازسازی دندان‌های ضعیف شده که در زمینه ریشه درمان شده‌اند مقدار زیادی از عاج دندانی خود را ازدست‌داده‌اند و بسیار ضعیف می‌باشند. در این صورت بازسازی سطحی و ترمیمی منجر به شکست خواهد بود و گاهی نه‌تنها ماده پر کردنی ترمیمی می‌شکند بلکه باعث شکستن بافت دندانی نیز می‌شود. بعضی مواقع این شکستگی آن‌قدر عمیق است که دندان‌پزشک گزینه‌ای جز کشیدن دندان ندارد.

وقتی قوانین بیومکانیک را نشناخته باشیم و از این اصول برای بازسازی دندان‌های ترمیمی استفاده نکنیم، باتجربه درمان منجر به شکست مواجه خواهیم شد.

برخی پزشکان و درمان گران با استفاده از تجارب گذشته و سنتی که غیرقابل انعطاف هستند از یک روش برای درمان همه دندان استفاده می‌کنند و برای حفظ ریشه ناچارند از کلاهکی بانام روکش جهت جلوگیری از شکستن دندان باقی‌مانده، استفاده نمایند.

 نکاتی که در زمان بیلداپ کردن باید رعایت کرد

• مهم‌ترین نکته در زمان بیلداپ دندان نحوه رعایت اصول بیومکانیک به شکل صحیح می‌باشد.
• وقتی سطح زیادی از دندان تراشیده شود و مقدار زیادی از تاج دندان حذف‌شده باشد، منجر به نازک و ضعیف شدن دیواره‌های دندانی می‌شود
• وقتی‌ترمیم بیلداپ مانند ترمیم حفره‌های سطحی انجام شود، محکوم‌به شکستن خواهد شد و علاوه بر شکستگی بافت ترمیمی بافت سالم دندان نیز دچار شکستگی خواهد شد. در برخی موارد این شکستگی به‌اندازه‌ای عمیق است که باید دندان کشیده شود.
• پس از بیلداپ کردن روی آن را باروکش یا کروان محافظت می‌کنند.

 بیلداپ دندان با چه موادی انجام می‌شود

معمولاً بیلداپ دندان به‌وسیله مواد ترمیمی کامپوزیت، آمالگام یا پست وکر انجام می‌شود.

 جهت ترمیم دندان کدام بهتر است آمالگام یا کامپوزیت؟

می‌توان گفت که آمالگام نسبت به کامپوزیت از مقاومت و استحکام بیشتری برخوردار هستند اما به‌طور حتم نمی‌توان گفت که هر دندانی که با آمالگام پر شود، محکم‌تر از کامپوزیت است زیرا کامپوزیت قادر است به بافت دندانی باند شود و به علت یکپارچگی با دندان عملکرد مناسبی در مقابل نیروهای واردشده دارد.

برای ترمیم کامپوزیت بافت برجا مانده‌ی دندانی بدون هرگونه تراشی بازسازی می‌شود، اما برای ترمیم آمالگام احتیاج به گیر مکانیکی برای استقرار در حفره‌ی دندان است که قابلیت باند شدن با دندان را ندارد و جهت جای‌گیری در حفره‌ی دندانی باید حتماً بافت دندان را نیز تراش داد.

درواقع این دو ماده در موارد خاص توسط دندان‌پزشک تجویز می‌شوند و نمی‌توان توصیه کرد که کدام‌یک بهتر است. مهم‌ترین مسئله در این زمینه دوام و استحکام مواد در برابر شکستگی‌ها می‌باشد.

اگر هریک از مواد را درون ظرفی قرار داده و تحت‌فشار قرار دهیم، اصولاً آمالگام از استحکام بیشتری برخوردار می‌باشد اما زمانی که در حفره دندانی قرار بگیرد، نمی‌توان به‌طور یقین گفت دندان بازسازی‌شده با آمالگام مستحکم‌تر از دندان پرشده با کامپوزیت است.

 چه تفاوتی میان روکش دندانی با بیلداپ دندان وجود دارد؟

برای روکش کردن دندان که بافت دندانی باقی‌مانده به میزان زیادی بین ۱٫۵ تا ۲ میلی‌متر در پیرامون دندان باید تراش‌خورده شود اما برای بیلداپ دندان باید تمام بافت باقی‌مانده دندانی حفظ شود و تراش فقط در حد کوتاه کردن دیواره‌های ضعیف دندان می‌باشد که به‌وسیله مواد ترمیمی پوشانده می‌شوند.

در مورد دندان‌های بیلداپ شده دسترسی به آن امکان‌پذیر می‌باشد و در صورت بروز هرگونه پوسیدگی یا کوچک‌ترین مشکلی می‌توان به شکل رادیوگرافی و کلینیکی تشخیص داد اما متأسفانه پوسیدگی‌های حاصل‌شده در زیر روکش قابل رویت نیستند و همچنین از طریق کلینیکی یا رادیوگرافی نیز مشاهده نمی‌شوند، مگر زمانی که پوسیدگی به حدی پیشرفت داشته باشد که اغلب بافت دندانی را حذف کرده باشد.

همچنین درمان مستقیم دندان‌ها با بیلداپ دندان فقط در یک جلسه انجام می‌شود اما درمان غیرمستقیم باروکش با توجه به نوع آن احتیاج به ۲ تا ۴ جلسه مراجعه و زمان دارد.

 دوام بیلداپ دندانی چه میزان است؟

معمولاً دوام بیلداپ دندانی به عوامل مختلفی بستگی دارد که شامل:

1. میزان نسج باقی‌مانده دندان
2. با توجه به موقعیت دندان در قوس فکی
3. چگونگی قرار گرفتن دندان‌ها بر روی یکدیگر (اکلوژن) و یا مقدار فشار واردشده بر دندان
4. نحوه رعایت نکات بهداشتی در زمینه مراقبت‌های دهان و دندان

با توجه به موارد ذکرشده و چگونگی رعایت بهداشت به شکل منظم، بیلداپ می‌تواند از طول عمر بیشتری برخوردار باشد و کلیه بافت‌های سالم دندان به‌وسیله بیلداپ حفظ خواهد شد.

باندینگ دندان چیست؟

زمانی که دندانی ترک بخورد یا خرد شود، یا دندانی از رنگ طبیعی خود خارج شود با به سرعت به وسیله باندینگ دندان اتصال و ترمیم شود.

حال اگر قصد خرید باندینگ دندان را دارید می توانید به فروشگاه آنلاین دکتر مارکتز مراجعه کنید.

تعریف باندینگ

گاهی اوقات برای اتصال مواد به دندان باید از ماده ای دیگر استفاده شود که به آن باندینگ گفته می شود، این عمل یک شیوه و فرآیند دندانپزشکی است.

که هم برای ترمیم دندان های خراب استفاده می شود و هم در زیبایی و آرایش دادن دندان ها در دندانپزشکی از آن استفاده می شود. در رمان آرایش داد دندان ها از ماده به رنگ دندان نزدیک است استفاده می شود که به آن کامپوزیت رزین گفته می شود و این ماده می تواند ظاهر دندان را تغییر دهد و یا عوض کند و امکان دارد دندان ها را یک دست کند.

وقتی که دندانپزشک از باندینگ استفاده می کند؛ مخلوطی از کامپوزیت رزین که همرنگ دندان های شما است را می سازد.

زمانی که این مخلوط ساخته شد دندانپزشک آن را بر روی دندان شما کار می گذارد تا دندان پوشیده شود. بعد با یک نور که اشعه مخصوص برای متصل کردن کامپوزیت رزین می باشد به صورت مستقیم بر روی دندان می تاباند. زمانی که کامپوزیت رزین با موفقیت به دندان متصل شد دندانپزشک آن را با مواد مثل دندان طبیعی شکل و صیغل می دهد.

برای باندینگ دندان چه اقداماتی لازم است

آماده سازی:

زمانی که دندانپزشک قصد آماده سازی باندینگ را دارد کمی مراحل اولیه دارد. در مراحل اولیه اغلب بی حسی لازم نیست مگر اینکه باندینگ برای پر کردن دندان پوسیده استفاده شود. حتماً دندانپزشک شما برای رنگ دندان از کاتالوگ رنگ استفاده خواهد کرد تا رنگ رزینی که برای کامپوزیت انتخاب می کند را دقیقه هم رنگ دیگر دندان های شما پوشش دهد.

فرآیند باندینگ:

سطح دندان ساییده می شود و زبر می شود و هم زمان مایع ویژه ای به آن مالیده می شود. این اقدامات کمک خواهد کرد که مواد باندینگ به خوبی به دندان بچسبد. سپس زرین رنگ دندان و بتونه مانند به دندان زده می شود، قالب میگیرد و به شکل مورد نظر در می آید سپس نور فرا بنفش یا لیزر به این ناحیه تابانده می شود تا مواد کاملاً سفت شود.

بعد از سخت شدن مواد، دندانپزشک می تواند به آن شکل بهتری بدهد و آن را صاف می کند و برای هماهنگ شدن درخشندگی آن با بقیه سطح دندان آن را پولیش می کند.

تکمیل کار:

معمولاً باندینگ هر دندان سی تا شصت دقیقه طول می کشد تا تمام شود. امروزه استفاده از مواد ترمیمی کامپوزیت به روش های ادهزیو در دندانپزشکی های مدرن انجام می شود.

البته باید به وسیله یک دندانپزشک ماهر این کار انجام شود تا مواد کامپوزیتی توانایی جایگزینی بافت دندان از دست رفته را داشته باشند؛ اما با این حال ترمیم بدون یک باندینگ با کیفیت باقی نمی ماند. به طور کلی باندینگ باید تحمل نیروهای جونده را داشته باشد و از میکرولیج مارجین ها جلوگیری کند.

این در حالی است که در ترمیم های آمالگامی به غیر از گیر ناشی از تراش حفره گیر دیگری ندارد. معمولاً ترمیم کامپوزیتی می تواند به عاج و مینا به وسیله باندینگ بچسند. پس در نتیجه ترمیم های کامپوزیتی می تواند درمان محافظه کارانه ای باشد البته نسبت به آمالگام این روش بهتر است.

با توجه به حجم تبلیغ هایی که در مورد درمان های زیبایی انجام می شود و مضرات آمالگام در قبال جنبه عمومی نسبت به درمان های همرنگ کامپوزیتی به میزان قابل مشاهده ای افزایش پیدا می کند و امروزه چیزی حدود نود و دو درصد از ترمیم ها در آمریکا و اروپا از روش کامپوزیت انجام می شود.

موارد استفاده از باندینگ دندان

معمولاً موارد استفاده از باندینگ برای رفع مشکلات زیر می باشد:

• ترمیم ترک خوردگی و شکستگی دندان را برطرف می کند.
• ترمیم پوسیدگی دندان را انجام می دهد.
• بستن فاصله و شکاف بین دندان ها را به خوبی انجام می دهد.
• ترمیم تغییر رنگ دندان ها بر طرف می کند.
• بلند کردن طول و عرض دندان ها حل می کند.
• محافظت از بخشی از ریشه دندان که به دلیل تحلیل لثه بیرون زده می شود.
• تغییر ظاهر دندان ها و استحکام بیشتر به دندان می بخشد.
• جایگزین مناسبی برای دندان های پر شده با مواد آمالگام می باشد.

مزایا و معایب استفاده از باندینگ دندان

مزایا باندینگ:

• هزینه کم درمان
• محافظت از مینای دندان
• انجام کامل درمان تنها در یک جلسه
• قابلیت ترمیم پذیری
• استفاده بدون نیاز به داروی بی حسی

معایب باندینگ:

• طول عمر کمتری نسبت به دیگر درمان زیبایی دارد.
• رنگ پذیری بیشتری نسبت به دیگر درمان های زیبایی دارد.
• احتمال بروز واکنش های آلرژیک در بعضی افراد
• آسیب پذیر بودن نسبت به دیگر درمان های زیبایی

مدت زمان دوام مواد باندینگ چقدر می باشد؟

باید گفت که طول عمر مواد باندینگ بستگی به این دارد که چه مقدار از این روش بر روی دندان استفاده شده است و تمام عادات دهانی فرد بیمار به چه صورت می باشد. اغلب مواد باندینگ 3 تا 10 سال دوام دارند و بعد از آن باید عوض شوند.